Top 7 Cây Thuốc Nam Chữa Bệnh Viêm Đại Tràng Tốt Nhất

Bài viết được tham vấn chuyên môn bởi Bác Sĩ Nguyễn Thị Tuyết Lan – Khoa Tiêu hóaNguyên Trưởng khoa Nội, kiêm Trưởng khoa Khám bệnh – Bệnh viện Y học cổ truyền Trung ương – Cố vấn chuyên môn tại Trung tâm Nghiên cứu và Ứng dụng Thuốc dân tộc

Các cây thuốc Nam chữa bệnh viêm đại tràng như sung, lá mơ lông, vối hay nha đam đều rất dễ kiếm. Chúng cho tác dụng tích cực trong việc giảm đau bụng, kích thích tiêu hóa, chống táo bón, tiêu diệt vi khuẩn và ức chế phản ứng viêm ở niêm mạc đại tràng. Tuy nhiên, khi điều trị viêm đại tràng bằng thuốc Nam, bạn cần tuân thủ một số nguyên tắc nhất định để nhanh lành bệnh.

Top 7 cây thuốc Nam chữa bệnh viêm đại tràng dễ kiếm

Điều trị viêm đại tràng bằng thuốc Nam là phương pháp sử dụng các thảo dược thiên nhiên được tìm thấy trên lãnh thổ nước ta để bào chế thuốc chữa bệnh. Chính vì vậy, hầu hết các cây thuốc được sử dụng đều khá dễ kiếm, đôi khi có sẵn trong vườn nhà nên không mất tiền mua.

Dưới đây là 7 cây thuốc Nam chữa viêm đại tràng đang được sử dụng rộng rãi:

1. Điều trị viêm đại tràng bằng thuốc Nam từ cây sung

Sung là loại cây khá quen thuộc đối với người dân Việt, thường được sử dụng để lấy bóng mát, làm cảnh hoặc bào chế thuốc chữa bệnh. Y học cổ truyền thường thu hái lá và quả sung để điều trị bệnh trĩ, táo bón, kiết lỵ, viêm ruột, viêm họng…

Cây Thuốc Nam Chữa Bệnh Viêm Đại Tràng
Quả sung là vị thuốc Nam được dân gian tin dùng trong điều trị viêm đại tràng

Đông y ghi nhận, quả sung mang tính bình và có vị chát, ngọt khi chín. Dược liệu này có tác dụng kiện Tỳ, lợi vị, nhuận tràng, giảm viêm, sát trùng, tiêu độc. Sử dụng quả sung đúng cách sẽ giúp cải thiện đáng kể tình trạng sưng viêm bên trong đại tràng, đồng thời kích thích tiêu hóa, giảm táo bón, giúp bệnh nhân ăn uống ngon miệng hơn.

Nghiên cứu hiện đại cũng phát hiện ra nhiều hoạt chất quý trong quả sung như Saccarozo, Glucozo, canxi, kali, vitamin B1, C, omega 3,6 cùng nguồn chất xơ phong phú. Chúng tham gia vào quá trình tiêu hóa thức ăn, giảm viêm, kích thích sản sinh vi khuẩn có lợi cho đường ruột để ức chế hoạt động của hại khuẩn, đồng thời đẩy mạnh quá trình chữa lành các mô bị tổn thương ở niêm mạc đại tràng.

Cách 1: Uống trà quả sung tươi

  • Chuẩn bị 3 quả sung tươi, 250ml nước sôi
  • Trước tiên, đem quả rửa sạch và ngâm nước muối loãng khoảng 15 phút cho sạch nhựa, giảm bớt vị chát tự nhiên của sung.
  • Xếp quả sung lên vỉ và nướng trên bếp. Khi thấy vỏ ngoài hơi cháy sém là được.
  • Tiếp theo, bạn bỏ sung vào ấm. Thêm nước vừa mới đun sôi vào và đậy kín nắp lại ủ trong ít nhất 15 phút.
  • Rót uống dần nhiều lần trong ngày để cải thiện các triệu chứng của bệnh viêm đại tràng. Bạn có thể uống trà nguyên chất hoặc thêm vào một chút mật ong để trà có hương vị hấp dẫn hơn, đồng thời tăng thêm hiệu quả điều trị viêm đại tràng.

Cách 2: Khắc phục viêm đại trạng với bột quả sung

Dùng bột quả sung vừa tiện lợi, lại bảo quản được lâu dài hơn. Đây là giải pháp chữa viêm đại tràng tại nhà được nhiều bệnh nhân lựa chọn khi trong vườn nhà không trồng cây sung.

  • Chuẩn bị quả sung tươi với số lượng lớn
  • Lần lượt cắt bỏ hết cuống quả, rửa sạch và bỏ vào tô nước muối loãng ngâm trong 15 phút.
  • Cắt quả thành những lát mỏng đem phơi vài nắng to cho kiệt nước hoàn toàn.
  • Xay sung khô thành một thứ bột mịn và bỏ vào hũ có nắp đậy kín để dùng dần.
  • Để trị viêm đại tràng, mỗi lần bạn lấy 10g bột thuốc cho vào ly. Chế thêm 150ml nước sôi, khuấy cho bột tan đều và để nguội bớt.
  • Ngày dùng 3 ly cho đến khi các triệu chứng thuyên giảm.

2. Lược vàng – Cây thuốc Nam chữa dạ dày đại tràng dễ kiếm

Lược vàng là cây thuốc Nam được dân gian sử dụng rộng rãi trong điều trị viêm đại tràng và nhiều bệnh lý khác như đau dạ dày, viêm loét dạ dày, bầm tím da, tiểu đường, đau nhức xương khớp…

Trong y học cổ truyền, tất cả các bộ phận của cây lược vàng ( bao gồm rễ, thân, lá) đều được sử dụng làm thuốc chữa bệnh. Cây có vị nhạt, hơi chua nhưng mát và ít độc. Khi sử dụng lược vàng theo đường miệng sẽ tác động đến kinh Phế, giúp giảm nóng trong, kích thích tiêu hóa, kháng khuẩn, chống viêm, tăng cường đào thải độc tố tích tụ trong ruột già, qua đó giúp giảm nhẹ triệu chứng viêm đại tràng.

Bên cạnh đó, các thành phần Triacyglyceride, paraffinic, olefinic, sulfolipid, digalactosyglycerides,  quercetin, vitamin PP, B2 được tìm thấy trong cây lược vàng còn hoạt động như một phương thuốc kháng sinh tự nhiên. Chúng giúp ức chế nhiều chủng vi khuẩn gây bệnh, giảm sưng đau, tăng cường sức đề kháng cho đường ruột.

Cách 1: Nhai lá lược vàng tươi

  • Bạn hái 3 lá lược vàng già vào lúc sáng sớm khi chưa thấy mặt trời
  • Rửa sạch lá với nước muối loãng để diệt khuẩn
  • Cuộn tròn từng lá lại và bỏ vào miệng nhai nát, nuốt nước
  • Mỗi ngày áp dụng 2 – 3 lần để giảm đau, ức chế phản ứng viêm trong đại tràng.

Cách 2: Uống rượu lược vàng chữa viêm đại tràng

  • Chuẩn bị 5 nhánh thân cây lược vàng và 1 lít rượu nếp trắng loại có nồng độ cồn từ 40 độ trở lên.
  • Đem cây rửa sạch và cắt thành các khúc ngắn
  • Bỏ dược liệu vào bình ngâm cùng rượu trong 30 ngày. Chú ý bảo quản bình rượu nơi thoáng mát, không được phơi nắng.
  • Mỗi lần uống 1 ly nhỏ x 2 lần/ngày để trị viêm đại tràng và cải thiện các triệu chứng khó chịu ở đường tiêu hóa. Bạn nên uống rượu sau khi ăn để không làm ảnh hưởng đến dạ dày.

3. Bài thuốc Nam chữa viêm đại tràng từ cây vối

Vối là cây thuốc Nam chữa bệnh viêm đại tràng dễ kiếm. Dân gian thường dùng lá hay nụ vối hãm trà uống giải nhiệt và cải thiện các triệu chứng của bệnh viêm ruột già như chướng bụng, đầy hơi, táo bón, tiêu chảy, ăn không tiêu.

Phân tích thành phần của lá vối, các nhà nghiên cứu cũng phát hiện ra nhiều thành phần kháng sinh thực vật có trong cây như Salmonella, Polyphenol  hay Streptococcus… Chúng hoạt động bằng cách tiêu diệt vi khuẩn có hại trong đường ruột. Thành phần tanin trong vối còn giúp làm nhanh khô se bề mặt vết loét trong đại tràng và ngăn chặn tình trạng nhiễm trùng lan rộng. Bạn có thể dùng nụ vối hay lá vối để chữa viêm đại tràng đều được.

Vối là Cây Thuốc Nam Chữa Bệnh Viêm Đại Tràng
Vối là một trong những cây thuốc Nam chữa viêm đại tràng hiệu quả

Cách 1: Điều trị viêm đại tràng bằng lá vối

  • Mỗi ngày bạn cần chuẩn bị khoảng 200g lá vối tươi (có thể thay thế bằng 100g lá khô)
  • Rửa sạch lá và vò nhẹ cho hơi nhàu để các hoạt chất dễ tiết ra nước khi nấu
  • Bỏ lá vối vào ấm đun sôi với 2 lít nước trong 10 phút
  • Gạn uống nhiều lần trong ngày thay thế cho một phần nước lọc.

Cách 2: Dùng nụ vối

  • Đun sôi 2 lít nước rồi cho vào ấm khoảng 15 – 20g nụ vối khô đã được rửa sạch
  • Khi nước sôi trở lại thì vặn nhỏ lửa, tiếp tục nấu thêm 15 phút nữa
  • Gạn lấy nước đặc uống vài lần trong ngày cho hết.

4. Điều trị viêm đại tràng bằng thuốc Nam từ cây nha đam

Cây nha đam thường được y học cổ truyền sử dụng làm thuốc chữa viêm đại tràng. Thảo dược này có tác dụng nhuận tràng, kích thích tiêu hóa, thanh nhiệt, tiêu độc. Sử dụng nha đam cho bệnh nhân bị viêm đại tràng có tác dụng ức chế sự phát triển của vi khuẩn gây bệnh, tăng cường chức năng tiêu hóa cho ruột già, cải thiện tình trạng táo bón, ăn không tiêu, đau bụng.

Đặc biệt, gel nha đam còn tạo ra một lớp màng mỏng bảo vệ đại tràng trước sự tấn công của các tác nhân có hại, tạo điều kiện cho khu vực niêm mạc bị tổn thương nhanh tái tạo. Cùng với đó, các thành phần enzym, vitamin (A,B,C,E), Sapomins, lignin, amino axit được tìm thấy trong nha đam còn có tác dụng tăng cường khả năng miễn dịch cho đường ruột, chống viêm loét đại tràng, tăng cường trao đổi chất dinh dưỡng, giảm nguy cơ bị sụt cân, táo bón cho bệnh nhân bị viêm đại tràng.

Cách dùng cây thuốc Nam chữa viêm đại tràng này như sau:

Cách 1: Kết hợp nha đam với mật ong

  • Dùng 5 – 7 lá nha đam tươi rửa sạch, gọt bỏ vỏ xanh
  • Lấy ruột lá thái nhỏ, bỏ vào máy xay nhuyễn cùng với mật ong. Bảo quản hũ kín và để vào ngăn mát tủ lạnh sẽ giúp giữ được hỗn hợp trong 2 – 3 ngày.
  • Trường hợp bị viêm đại tràng, bạn hãy lấy 30ml hỗn hợp đem pha với nước ấm để uống
  • Mỗi ngày dùng thuốc 2 – 3 lần để đẩy lùi các triệu chứng bệnh một cách tự nhiên.

Cách 2: Uống nước nha đam

  • Bạn lấy 20g lá nha đam tươi gọt hết vỏ, rửa phần ruột cho bớt nhớt
  • Cắt nhỏ ruột nha đam và bỏ vào máy xay nhuyễn cùng với 500ml nước
  • Lọc lấy nước cốt nha đam, uống trực tiếp hoặc nấu sôi trước khi dùng.

5. Bài thuốc Nam chữa viêm đại tràng bằng cây mộc hoa trắng

Mộc hoa trắng (hay cây sừng trâu ) là cây thuốc Nam được tìm thấy nhiều ở miền Bắc. Các bộ phận của cây như vỏ hay hạt thường được dân gian thu hái làm thuốc chữa bệnh viêm đại tràng và nhiều vấn đề khác về sức khỏe.

Nghiên cứu đã phát hiện ra, trong cây chứa nhiều conessin. Chất này hoạt động mạnh mẽ trong việc ức chế hoạt động của vi khuẩn amip ở thể hoạt động cũng như thể kén. Đây là thủ phạm gây bệnh viêm đại tràng được tìm thấy trong nhiều trường hợp.

điều trị viêm đại tràng bằng thuốc nam từ cây mộc hoa trắng
Điều trị viêm đại tràng bằng thuốc nam từ cây mộc hoa trắng có tác dụng giảm đau, chống viêm, cải thiện các triệu chứng khó chịu ở đường tiêu hóa

Bên cạnh đó, thành phần tanin trong cây  mộc hoa trắng còn có tác dụng chống co thắt đại tràng, cải thiện tình trạng tiêu chảy và làm se  khô niêm mạc đại tràng.

Cách 1: Thuốc sắc từ mộc hoa trắng

  • Bạn dùng 100g mộc hoa trắng đem rửa sạch và cho vào ấm sắc với 500ml nước
  • Đun sôi kỹ để thuốc cô đặc thành một dạng cao lỏng. Để nguội và bảo quản trong hũ kín, để vào ngăn mát tủ lạnh.
  • Mỗi lần lấy 1g hòa tan trong 150ml nước ấm uống
  • Áp dụng 3 lần trong ngày để bệnh viêm đại tràng nhanh có sự tiến triển rõ ràng.

Cách 2: Kết hợp mộc hoa trắng với các thảo dược khác

  • Chuẩn bị mộc hoa trắng, nghiệt bì và hoàng liên mỗi vị 10g
  • Rửa sạch tất cả và đem sắc với 1 thăng nước trong thời gian khoảng 45 phút
  • Gạn thuốc sắc chia đều ra uống 3 lần trong ngày.

6. Cây khổ sâm trị viêm đại tràng

Thêm một cây thuốc Nam chữa bệnh viêm đại tràng dễ kiếm để bạn tham khảo đó là cây khổ sâm. Cây có vị đắng, khi sử dụng sẽ quy vào kinh Đại tràng, giúp sát trùng, tiêu diệt vi khuẩn gây hại, thanh nhiệt, trị nóng trong, chống táo bón cho bệnh nhân.

Hơn nữa, các thành phần alcaloid, tecpenoid hay flavonoid có trong lá cây còn giúp chống oxy hóa, tiêu viêm, giảm các cơn đau bụng liên quan đến bệnh viêm đại tràng.

Cách 1: Uống nước sắc lá khổ sâm

  • Chuẩn bị 20g lá khổ sâm tươi
  • Rửa dược liệu cho sạch tạp chất rồi đem sắc kỹ với 600ml nước
  • Lọc nước thuốc chia đều làm 2 lần dùng.

Cách 2: Nhai lá khổ sâm tươi

  • Mỗi ngày, bạn lấy 8 lá khổ sâm tươi, đem rửa sạch và đừng quên ngâm với nước muối loãng để diệt khuẩn.
  • Bỏ lá vào miệng, nhai từ từ và nuốt nước.

7. Điều trị viêm đại tràng bằng thuốc Nam từ cây lá mơ lông

Cuối cùng, bạn có thể dùng bài thuốc Nam từ lá mơ lông để khắc phục bệnh viêm đại tràng. Lá cây có mùi hôi đặc trưng cùng vị đắng nhưng lại có nhiều tác dụng hữu ích với người bệnh như:

  • Tiêu diệt nhiều chủng vi khuẩn gây bệnh đại tràng
  • Giảm táo bón, tiêu chảy
  • Tăng cường chức năng tiêu hóa
  • Chống đầy bụng, ăn không tiêu, đau bụng đi ngoài, chán ăn – những triệu chứng thường gặp khi bị viêm đại tràng.

Ngoài việc ăn sống lá mơ, bạn có thể dùng lá bào chế thuốc chữa viêm đại tràng theo cách sau:

Cách 1: Uống nước lá mơ

  • Rửa sạch 1 nắm lá mơ và bỏ vào máy xay nhuyễn với 200ml nước ấm
  • Lọc phần nước cốt chia 2 – 3 phần đều nhau uống ngay trong ngày
  • Có thể pha thêm chút đường hoặc mật ong cho dễ uống.

Cách 2: Dùng món trứng rán lá mơ

  • Chuẩn bị 1 nắm lá mơ và 2 quả trứng gà
  • Lá mơ rửa sạch, xắt nhuyễn và giã cho hơi nát
  • Đập trứng gà ra tô, bỏ lá mơ cùng một ít gia vị vào, khuấy đầu.
  • Áp chảo hỗn hợp cho chín vàng đều 2 mặt
  • Thưởng thức khi còn nóng mỗi tuần 2 – 3 lần.

Điều trị viêm đại tràng bằng thuốc Nam có tốt không?

Không phải ngẫu nhiên mà các cây thuốc Nam chữa bệnh viêm đại tràng được sử dụng rộng rãi trong dân gian từ hàng nghìn năm qua. Chúng có nhiều ưu điểm như:

  • Không gây tốn kém chi phí điều trị
  • Cây thuốc được khai thác từ thiên nhiên nên rất lành tính Sử dụng đúng cách hầu như không gây tác dụng phụ cho cơ thể, ngay cả khi được dùng trong thời gian dài.
  • Cách thức bào chế thuốc đơn giản, dễ uống
  • Các hoạt chất tự nhiên trong cây thuốc giúp đẩy lùi các triệu chứng bệnh viêm đại tràng một cách an toàn.
cây thuốc nam chữa dạ dày đại tràng
Dùng cây thuốc Nam chữa bệnh viêm đại tràng an toàn nhưng hiệu quả chậm, phụ thuộc cơ địa và tình trạng bệnh

Tuy có nhiều ưu điểm nhưng cách chữa viêm đại tràng bằng thuốc Nam vẫn còn tồn tại nhiều hạn chế. Do dược tính của các hoạt chất trong cây thuốc khá nhẹ nên cho tác dụng chậm. Chúng không thích hợp để sử dụng trong giai đoạn bệnh viêm đại tràng tiến triển nặng. Bạn nên cân nhắc kỹ trước khi áp dụng.

Nguyên tắc cần nhớ khi dùng cây thuốc Nam chữa bệnh viêm đại tràng

  • Thăm khám để xác định rõ mức độ và chỉ dùng thuốc Nam khi được bác sĩ đồng ý
  • Sử dụng thuốc đúng cách, kiên trì để các hoạt chất trong cây thuốc được cơ thể hấp thụ và phát huy hiệu quả rõ ràng.
  • Tiếp tục sử dụng thuốc Tây nếu được bác sĩ kê đơn. Dùng thuốc Nam không thể thay thế hoàn toàn cho phương pháp điều trị viêm đại tràng của bác sĩ.
  • Không dùng thuốc Nam chữa viêm đại tràng trong giai đoạn nặng. Bệnh nếu không được kiểm soát tốt sẽ gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm.
  • Không uống thuốc Nam gần thời điểm dùng thuốc Tây để tránh xảy ra hiện tượng tương tác ngoài ý muốn.
  • Trong quá trình điều trị, bệnh nhân nên duy trì một chế độ dinh dưỡng khoa học. Hạn chế tiêu thụ chất béo, đồ ngọt và chất kích thích. Đồng thời tránh stress và tập thể dục hàng ngày để nâng cao thể trạng, giúp bệnh nhanh chóng được chữa lành.