Efavirenz kiểm soát lây nhiễm HIV như thế nào? Cách dùng và liều lượng ra sao?

Efavirenz là một loại thuốc được sử dụng kết hợp để kiểm soát tình trạng lây nhiễm HIV ở người. Vậy thuốc này có công dụng như thế nào và bạn cần lưu ý những gì khi dùng thuốc? Hãy theo dõi bài viết dưới đây để tìm cho mình câu trả lời phù hợp nhé!

Efavirenz là thuốc gì?

Efavirenz là một loại thuốc theo toa được sử dụng kết hợp với một số loại thuốc HIV khác để điều trị bệnh. Những đối tượng sử dụng thuốc là người lớn và trẻ em từ 3 tháng tuổi trở lên.

Efavirenz được xếp vào nhóm thuốc HIV có vai trò giống như chất ức chế men sao chép ngược không nucleoside. Loại thuốc HIV này không thể đem lại hiệu quả điều trị triệt để. Tuy nhiên nếu sử dụng đúng cách và đều đặn có thể đem lại những hiệu quả tốt.

Thuốc Efavirenz được bào chế dưới hai dạng với các hàm lượng khác nhau gồm:

• Viên nén có hàm lượng 600mg
• Viên nang thì gồm 2 hàm lượng là 50mg và 200mg.

Người bệnh sẽ được sử dụng thuốc dựa trên phác đồ điều trị cụ thể của bác sĩ. Tùy vào từng tình trạng bệnh, cơ địa mỗi người bác sĩ sẽ quy định về liều lượng và cách dùng phù hợp.

Công dụng của thuốc Efalizumab?

Công dụng của thuốc Efalizumab có thể kể đến như:

• Efavirenz thường sẽ được chỉ định kết hợp với một số loại thuốc HIV khác để điều trị các triệu chứng lây nhiễm lâm sàng. Điều này giúp tăng cường hệ thống miễn dịch để chống lại các tế bào HIV trong cơ thể.
• Thuốc Efavirenz không thể điều trị triệt để HIV tuy nhiên nó có thể giảm bớt các biến chứng nguy hiểm của HIV như ung thư, nhiễm trùng diện rộng,… Chính vì thể, nó rất có ích trong việc kéo dài tuổi thọ cho các bệnh nhân nhiễm HIV, giúp họ khỏe mạnh hơn.
• Thuốc có thể dùng song song với một số loại thuốc khác để hạn chế tối đa nguy cơ lây nhiễm HIV sau khi có tiếp xúc với virus gây bệnh.

Để ngăn chặn sự lây nhiễm HIV cho người khác, người bệnh cần tuân thủ nghiêm túc quy định của bác sĩ. Hãy sử dụng thuốc liên tục, đều đặn để Efavirenz có thể phát huy tối đa công dụng của nó.

Cách sử dụng thuốc Efavirenz

Vì là thuốc dạng viên nén và viên nang nên được sử dụng nó theo đường uống như bình thường.

Thời điểm uống thuốc thích hợp là uống khi đói bụng, mỗi ngày uống một lần. Có thể uống trước khi đi ngủ hoặc bất kỳ thời điểm nào trong ngày theo yêu cầu của bác sĩ.

Uống thuốc với nhiều nước. Nếu gặp khó khăn trong việc nuốt trọn cả viên thuốc thì có thể tách thuốc, trộn phần bột thuốc với khoảng 1 – 2 thìa nhỏ thức ăn dễ tiêu hoặc trộn với sữa chua. Người bệnh nên nhớ ăn hết để đảm bảo cung cấp đủ lượng thuốc cho cơ thể.

Khi chuẩn bị hỗn hợp thuốc này, cần ăn hết trong khoảng 30 phút. Không để hỗn hợp này quá lâu rồi mới sử dụng vì nó có thể làm thay đổi tính chất của thuốc. Sau khi dùng thuốc tốt nhất nên để bụng đói trong khoảng 2 tiếng để thuốc có thể phát huy tác dụng một cách tốt nhất.

Với trẻ nhỏ, có thể hòa thuốc với bột sữa cho trẻ uống. Sau đó, nên cho trẻ uống thêm một chút nước lọc để làm sạch miệng.

Nên duy trì việc dùng thuốc sao cho đều đặn. Để làm được điều này, hãy cố gắng tạo cho mình thói quen uống thuốc vào một thời điểm nhất định trong ngày. Điều này vừa giúp thuốc phân bố trong cơ thể trở nên ổn định lại vừa có thể hạn chế tối đa tình trạng quên uống thuốc.

Nếu muốn uống thêm loại thuốc nào hoặc ngừng việc uống thuốc Efavirenz, cần có sự đồng ý từ bác sĩ chuyên khoa. Không tự ý dùng thuốc theo ý thích vì nó có thể khiến cơ thể gặp phải các tác dụng phụ không mong muốn.

Liều dùng thuốc Efavirenz

Liều dùng thuốc cũng được phân chia cụ thể cho từng mức độ bệnh lý cũng như cơ địa của người bệnh. Cụ thể như sau:

1. Liều dùng cho người lớn

Với đối tượng này, thuốc Efavirenz sẽ được phân chia liều lượng cho từng bệnh lý:

• Điều trị HIV thông thường: Uống thuốc Efavirenz với liều lượng 600mg, dùng thuốc một lần trong ngày.
• Điều trị người bị mắc chứng Nonoccupational Exposure: Liều lượng phù hợp là 600mg, mỗi ngày uống 1 lần. Duy trì liều lượng này trong khoảng 28 ngày.
• Điều trị cho người mắc chứng Occupational Exposure: Uống thuốc Efavirenz mỗi ngày 1 lần với liều lượng 600mg. Lặp lại liệu trình liên tục trong 28 ngày.

2. Liều dùng cho trẻ nhỏ

Liều dùng thuốc Efavirenz được áp dụng cho trẻ bị nhiễm HIV từ 3 tháng tuổi trở nên và phân chia theo cân nặng cụ thể như sau:

• Trẻ từ 3,5 – 5kg: 100mg/lần/ngày
• Trẻ từ 5 – 7,5kg: 150mg/lần/ngày
• Từ 7,5 – dưới 15kg: 200mg/lần/ngày
• Từ 15 – dưới 20kg: 250mg/lần/ngày
• Từ 20 – dưới 25kg: 300mg/lần/ngày
• Từ 25 – dưới 32,5kg: 350mg/lần/ngày
• Từ 32,5 – dưới 40kg: 400mg/lần/ngày
• Trẻ từ 40kg trở lên: Liều 600mg/lần/ngày.

Nên làm gì khi dùng thuốc quá/lỡ liều?

Khi dùng thuốc quá liều, người bệnh có thể bị các tác dụng phụ của thuốc tấn công gây ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe. Khi đó, nên đến ngay các cơ sở y tế để được xử lý kịp thời.

Còn với trường hợp quên liều, hãy cố gắng uống lặp lại trong thời gian sớm nhất. Nếu thời gian uống đã sát với giờ dùng thuốc tiếp theo nên bỏ qua liều đã quên và dùng luôn liều mới. Không tự ý dùng gấp đôi liều lượng chỉ định của bác sĩ.

Tác dụng phụ của thuốc Efavirenz

Khi sử dụng thuốc Efavirenz, có thể gặp phải một số tác dụng phụ nhẹ như buồn nôn, đau bụng, táo bón hoặc tiêu chảy, ho, đau đầu, đau nhức xương khớp, mất ngủ.

Tuy nhiên, một số trường hợp có thể gặp phải các phản ứng nghiêm trọng như:

• Rối loạn tâm lý, trở nên hung hăng, cáu gắt
• Gây ảo giác, có nhiều suy nghĩ tiêu cực
• Không kiểm soát được hành vi
• Có dấu hiệu trầm cảm, lú lẫn, nhận thức kém
• Nôn mửa liên tục, thị lực giảm
• Phát ban da, xuất hiện nhiều vết bầm sưng đỏ ở da, da bị bong tróc, phồng rộp
• Khó thở, đau thắt ngực
• Mặt, mũi, họng, lưỡi khô rát và có dấu hiệu sưng phù
• Nước tiểu đậm màu, đại tiện phân lỏng
• Xuất hiện các dấu hiệu nhiễm trùng mới như thường xuyên ốm sốt, cúm, đau rát cổ và ho dai dẳng
• Mất vị giác, chán ăn và suy nhược cơ thể.

Khi gặp phải một trong các tác dụng phụ nguy hiểm như trên, người bệnh tuyệt đối không được lơ là hay tự ý chữa trị ngây tại nhà. Điều này có thể khiến tình trạng của bạn trở nên nghiêm trọng hơn và có thể đe dọa trực tiếp đến sức khỏe của bạn.

Điều bạn cần làm lúc này là đưa người bệnh đến ngay các cơ sở y tế gần nhất để được các bác sĩ tiến hành cấp cứu kịp thời.

Bảo quản thuốc Efavirenz như thế nào?

• Bảo quản thuốc ở nhiệt độ phòng, tránh cất thuốc ở những nơi cóp độ ẩm cao hoặc có ánh nắng trực tiếp.
• Không bảo quản thuốc trong ngăn đá tủ lạnh vì nó có thể làm thay đổi tính chất thuốc.
• Để thuốc ở xa tầm tay trẻ em.
• Có thể đọc cách hướng dẫn bảo quản thuốc trên bao bì hoặc tham khảo trực tiếp ý kiến từ bác sĩ chuyên khoa.

Thận trọng khi sử dụng thuốc Efavirenz

Khi sử dụng thuốc Efavirenz, cần lưu ý một số vấn đề sau:

• Báo cho bác sĩ nếu dị ứng với bất kỳ một thành phần nào của thuốc.
• Liệt kê các loại thuốc đang sử dụng cho bác sĩ biết để có sự điều chỉnh phù hợp.
• Nói với bác sĩ nếu đã từng sử dụng một số chất kích thích có hại như: Ma túy, thuốc lá, rượu, bia,…
• Trường hợp đã từng bị các bệnh lý về thần kinh, gan, tim, tuyến tụy,… thì cũng cần báo với bác sĩ phụ trách.
• Trường hợpđang mang thai, đang cho con bú hoặc chuẩn bị phẫu thuật, bác sĩ sẽ chỉ định ngừng sử dụng thuốc Efavirenz. Với nữ giới có bầu, thuốc Efavirenz được xếp vào nhóm thuốc gây nguy hại cho thai kỳ, do đó bạn không nên sử dụng.
• Một tác dụng phụ điển hình của thuốc Efavirenz là gây buồn ngủ. Do đó, nên hạn chế việc điều khiển phương tiện giao thông trong thời gian dùng thuốc.

Tương tác của thuốc Efavirenz

Sự tương tác của các thuốc có thể gây ra những thay đổi tích cực/tiêu cực trong hiệu quả điều trị. Do đó, cần nắm rõ về vấn đề này để tránh được những rủi ro.

1. Những thuốc nào tương tác với Efavirenz?

Bạn không nên sử dụng thuốc Efavirenz cùng với những loại thuốc sau đây:

• Thuốc chữa động kinh
• Thuốc chữa viêm gan C
• Nhóm thuốc điều trị bệnh tim mạch và huyết áp

• Thuốc giúp giảm cholesterone
• Nhóm thuốc ức chế miễn dịch
• Các loại thuốc HIV/AIDS khác

Do đó, để hạn chế tình huống tương tác không đáng có giữa các thuốc với nhau, bạn cần thông báo cho bác sĩ về các loại thuốc, thực phẩm chức năng hoặc các viên uống vitamin thông thường đang sử dụng và có ý định sử dụng trong thời gian sắp tới.

2. Thuốc Efavirenz tương tác với thức ăn và rượu bia không?

Thức ăn và rượu bia đều có thể gây ra những tương tác nhất định với thuốc Efavirenz. Do đó, cần tham khảo ý kiến của bác sĩ trước khi sử dụng thuốc.

3. Tình trạng sức khỏe nào có thể gây ảnh hưởng đến thuốc Efavirenz?

Thuốc Efavirenz có thể bị tác động bởi một số tình trạng sức khỏe sau đây:

• Các bệnh lý về viêm gan B, viêm gan C
• Bệnh lý về trầm cảm
• Bệnh động kinh, tâm thần
• Bệnh lý về gan, thận

Do đó, nếu đang mắc phải một trong những vấn đề sức khỏe này, cần báo ngay với bác sĩ để có sự điều chỉnh phù hợp.

Thuốc Efavirenz có giá bao nhiêu?

Người bệnh có thể mua thuốc Efavirenz tại các cửa hàng thuốc lớn hoặc mua trực tiếp tại các bệnh viện. Giá của thuốc sẽ có sự chênh lệch khác nhau giữa các địa điểm bán và dao động trong khoảng 150.000 – 300.000 đồng.

Trên đây là những thông tin cần thiết về thuốc Efavirenz. Để phòng tránh lây nhiễm HIV hiệu quả, hãy tìm hiểu và sử dụng loại thuốc này sao cho đúng cách nhất. Chúc các bạn luôn khỏe mạnh!

Wiki Bác Sĩ không đưa ra các lời khuyên, chẩn đoán hay các phương pháp điều trị y khoa.

Xem thêm: Thuốc Raltegravir kiểm soát mức độ phát triển của bệnh HIV/AIDS như thế nào?