Thuốc Ribavirin điều trị bệnh viêm gan C như thế nào? Ai không nên dùng?

Ribavirin thường được sử dụng kết hợp với một số loại thuốc khác để hỗ trợ điều trị bệnh viêm gan C mãn tính. Thuốc đã được Cơ quan quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) chấp thuận vào tháng 12 năm 1998. Để biết thêm thông tin về Ribavirin, mọi người hãy đọc bài viết dưới đây.

Thuốc Ribavirin có công dụng gì?

Viêm gan C là một bệnh nhiễm trùng gan gây ra bởi virus HCV. Ribavirin được sử dụng với một loại thuốc interferon như peginterferon alfa-2a [Pegasys] hoặc peginterferon alpha-2b [PEG-Intron] để điều trị căn bệnh này ở những người chưa được điều trị bằng interferon trước đó. Nó nằm trong nhóm thuốc kháng vi-rút có tên gọi là nucleoside analogues.

Thuốc Ribavirin không thể chữa khỏi hoàn toàn bệnh viêm gan C nhưng nó giúp ngăn ngừa những ảnh hưởng nghiêm trọng từ căn bệnh này, bao gồm bệnh gan, suy gan hoặc nguy hiểm nhất là ung thư gan. Theo các nhà nghiên cứu, Ribavirin hoạt động bằng cách:

• Giảm số lượng tế bào virus viêm gan C trong cơ thể người bệnh
• Tăng số lượng đột biến gen trong tế bào virus, từ đó làm cho virus gây bệnh bị suy yếu
• Dừng một trong các quy trình giúp virus tạo bản sao của chính nó, làm chậm sự phát triển của viêm gan C trong cơ thể

Ribavirin đã được Cơ quan quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) chấp thuận vào tháng 12 năm 1998. Nó nằm trong danh sách các loại thuốc không thể thiếu tại bất cứ cơ sở y tế nào trên toàn thế giới.

Nên sử dụng thuốc Ribavirin như thế nào?

Thuốc Ribavirin được sản xuất thành nhiều dạng khác nhau, cụ thể là viên nén, viên nang, dung dịch uống. Thuốc thường được sử dụng 2 lần/ngày vào buổi sáng và tối sau khi ăn. Tùy từng đối tượng cũng như tình trạng bệnh, bác sĩ sẽ có chỉ định khác nhau về liều dùng. Cụ thể là:

1. Liều dùng Ribavirin cho người lớn

Thời gian điều trị:

• Với bệnh nhân lần đầu điều trị bằng interferon alpha với kiểu gen 1: Dùng thuốc Ribavirin trong vòng 48 tuần.
• Với đối tượng lần đầu điều trị bằng interferon alpha với kiểu gen 2 và 3: Dùng thuốc khoảng 24 tuần
• Nếu đã từng sử dụng interfer bại: Dùng thuốc Ribavirin trong vòng 48 tuần bất kể kiểu gen nàoon alpha nhưng thất

Thời gian điều trị:

• Đối tượng điều trị Viêm gan C mãn tính bằng interferon alpha lần đầu: 24–48 tuần.
• Sử dụng interferon alpha-2b/ribavirin cho người bị tái phát bệnh sau khi điều trị bằng interferon nonpegylated: 24 tuần

2. Liều dùng Ribavirin cho trẻ em bị viêm gan C mãn tính

Dạng viên nén, dung dịch uống cho trẻ từ 3 tuổi trở lên

Thời gian điều trị:

• Kiểu gen 1: 48 tuần
• Kiểu gen 2 và 3: 24 tuần

Dạng viên nén cho trẻ từ 5 tuổi trở lên:

Thời gian điều trị:

• Kiểu gen 2 và 3: 24 tuần
• Các kiểu gen khác: 48 tuần

Tác dụng phụ của Ribavirin là gì?

Mặc dù khi được sử dụng kết hợp với thuốc khác, Ribavirin có thể thành công trong việc điều trị bệnh viêm gan C, thế nhưng đi kèm với nó, thuốc cũng để lại một số tác dụng phụ khá nghiêm trọng.

Điển hình trong số đó là, Ribavirin có thể gây thiếu máu, khiến người bệnh thường xuyên bị khó thở, đau tức ngực, đau tim, nhịp tim không đều. Những người hiện đang mắc bệnh tim cần trao đổi thật kỹ với bác sĩ về vấn đề này.

Bên cạnh đó, Ribavirin có thể gây ra các vấn đề về mắt như khó nhìn, suy giảm thị lực, sưng mắt. Trong một số trường hợp nó có thể gây chảy máu ở võng mạc – một tình trạng vô cùng nguy hiểm.

Ngoài ta, theo các nhà nghiên cứu, Ribavirin cũng có thể tác động xấu đến tụy và dẫn đến viêm tụy. Vì thế mọi người cần đi khám ngay nếu như có dấu hiệu táo bón; đau đột ngột và dữ dội ở vùng bụng.

Tác dụng khác của thuốc Ribavirin là khiến người bệnh thay đổi tâm trạng theo hướng tiêu cực, có xu hướng mắc bệnh trầm cảm. Vì thế trong thời gian điều trị viêm gan C bằng Ribavirin, người nhà cần để mắt để mọi hành động của bệnh nhân để sớm phát hiện ra các vấn đề bất thường nếu có.

Một số vấn đề rắc rối khác người bệnh có thể gặp khi dùng Ribavirin là:

• Nhức đầu, chóng mặt
• Buồn nôn và nôn
• Cảm nhận thấy có vị kim loại trong miệng
• Đau họng, cơ thể mệt mỏi
• Vàng da, phát ban, nổi mề đay
• Tăng huyết áp
• Giảm cân, ăn không ngon miệng
• Mất khả năng tập trung, thường xuyên bị đãng trí
• Kinh nguyệt không đều
• Rụng tóc không rõ nguyên nhân

Các tác dụng phụ kể trên không xuất hiện ngay lập tức vì Ribavirin phải mất tới 4 tuần mới có thể phát huy hết hiệu quả trong cơ thể. Tuy nhiên một khi tác dụng phụ của Ribavirin xuất hiện, nó sẽ tồn tại tương đối lâu. Nếu không kịp thời xử lý, mọi người sẽ nhận thấy tác động của chúng sẽ ngày càng trở nên tồi tệ.

Một lý do cho điều này là Ribavirin mất nhiều thời gian để rời khỏi cơ thể người dùng. Trên thực tế, Ribavirin có thể tồn tại trong các mô của cơ thể đến 6 tháng sau khi ngừng dùng thuốc.

Đối tượng nào nên cẩn trọng khi sử dụng Ribavirin?

Mọi người không nên dùng Ribavirin khi:

• Bị viêm gan tự miễn (Autoimmune Hepatitis – AIH) – bệnh xuất hiện khi hệ miễn dịch của cơ thể tấn công vào tế bào gan
• Bệnh nhân mắc bệnh thận ở mức độ nặng
• Người bị chẩn đoán tối loạn tế bào máu như thiếu máu hồng cầu hình liềm – một rối loạn máu di truyền
• Ribavirin có thể gây dị tật bẩm sinh hoặc tử vong ở thai nhi chính vì thế phụ nữ đang có thai tuyệt đối không được sử dụng loại thuốc này
• Người bệnh không thể dùng Ribavirin nếu như bị dị ứng với thuốc hoặc đã từng có phản ứng không tốt với các thành phần có trong thuốc
• Đang sử dụng thuốc để ngăn ngừa mức độ lây lan của virus HIV bên trong cơ thể
• Gặp một số vấn đề về hô hấp như bị hen suyễn, khó thở
• Bị rối loạn tuyến giáp
• Đã từng dùng Ribavirin và thấy không hiệu quả
• Mắc các bệnh về tim mạch như suy tim, nhịp tim không đều
• Bệnh nhân bị tiểu đường
• Đã có tiền sử bị trầm cảm, mắc bệnh tầm thần hoặc từng có ý định tự tử
• Trước đây đã từng một lần tiến hành ghép tạng
• Các chuyên gia vẫn chưa biết chính xác liệu Ribavirin có truyền vào sữa mẹ và gây hại cho em bé khi bú hay không. Do đó, tốt nhất, phụ nữ đang cho con bú không nên dùng Ribavirin để điều trị bệnh viêm gan C mãn tính
• Ribavirin không được chấp thuận cho phép sử dụng ở bất cứ đối tượng bệnh nhân nào dưới 3 tuổi

Người bệnh cần lưu ý gì khi dùng Ribavirin?

• Nếu người đàn ông sử dụng thuốc Ribavirin trong thời gian vợ mang bầu thì nên cố gắng kiêng quan hệ tình dục
• Các cặp đôi nên sử dụng biện pháp ngừa thai hiệu quả để tránh mang bầu khi đang dùng Ribavirin
• Sau khi kết thúc liệu trình, mọi người vẫn cần kiêng có thai ít nhất trong vòng 6 tháng
• Trong quá trình dùng thuốc Ribavirin, không bất ngờ có thai, mọi người cần thông báo ngay cho bác sĩ để có hướng xử lý kịp thời
• Ribavirin không hiệu quả khi sử dụng một mình. Nó cần có sự kết hợp với một loại thuốc khác và điều này đương nhiên phải được thực hiện dưới sự giám sát chặt chẽ của bác sĩ
• Khi uống thuốc, mọi người không nên cắn, nhai, nghiền nát viên thuốc trong miệng
• Tránh uống rượu khi dùng thuốc Ribavirin
• Sử dụng Ribavirin sẽ không thể ngăn cản việc lây nhiễm bệnh viêm gan cho người khác chính vì thế mọi người cần làm theo hướng dẫn của bác sĩ
• Không được tự ý thay đổi liều dùng của thuốc
• Tránh ngưng sử dụng thuốc trước thời hạn yêu cầu nếu chưa có sự đồng ý của bác sĩ
• Sau khi kết thúc thời gian điều trị, bệnh nhân cần đi bệnh viện kiểm tra lại sức khỏe

Ribavirin tương tác với những loại thuốc nào?

Mọi người tránh sử dụng đồng thời cùng một lúc Ribavirin với các loại thuốc được liệt kê dưới đây:

• Zidovudine (Retrovir)
• Zalcitabine (Hivid)
• Stavudine (Zerit)
• Azathioprine

Đây là một trong những vấn đề quan trọng nên nhất định người dùng cần phải tìm hiểu thật kỹ. Trước khi sử dụng Ribavirin, tốt nhất mọi người nên liệt kê đầy đủ tên các loại thuốc hiện đang có trong tủ thuốc của mình và đưa cho bác sĩ xem. Bởi lẽ nếu sự tương tác xuất hiện, cách thức hoạt động cũng như hiệu quả của Ribavirin sẽ bị giảm sút, ảnh hưởng đến sức khỏe người dùng.

Bảo quản thuốc Ribavirin như thế nào cho chuẩn?

• Bảo quản thuốc ở nhiệt độ phòng
• Không đặt Ribavirin trong buồng tắm hoặc những nơi ẩm ướt
• Tránh để ánh nắng mặt trời chiếu trực tiếp vào thuốc
• Xa tầm với của trẻ em

Thuốc Ribavirin có giá bao nhiêu? Nên mua ở đâu?

Để mua được sản phẩm chính hãng, chúng tôi khuyên mọi người nên tìm đến trực tiếp các bệnh viện tuyến trên hoặc các hiệu thuốc lớn. Tại đó, người bệnh sẽ được cung cấp sản phẩm Ribavirin đảm bảo về chất lượng. Tùy từng địa điểm bán, thuốc Ribavirin sẽ có giá chênh nhau khoảng vài chục nghìn.

Trên đây là một số thông tin về thuốc Ribavirin được lấy từ nhiều nguồn tin khác nhau, bao gồm các bài báo trên tạp chí y khoa, những bài thuyết trình tại hội thảo y tế cũng như các trang tin sức khỏe nổi tiếng của nước ngoài. Hy vọng thông qua bài viết này, các bệnh nhân bị viêm gan C mãn tính sẽ có được cho mình một sự lựa chọn sáng suốt và biết cách sử dụng Ribavirin sao cho hiệu quả nhất.

Chúc mọi người luôn khỏe mạnh!

Wiki Bác Sĩ không đưa ra các lời khuyên, chẩn đoán hay các phương pháp điều trị y khoa. Chính vì thế, khi quyết định sử dụng bất cứ loại thuốc nào, người bệnh nên hỏi ý kiến bác sĩ chuyên gia, tuyệt đối không được dùng theo ý thích cá nhân.

Xem thêm: Thuốc Daclatasvir điều trị viêm gan C mãn tính như thế nào? Giá bán bao nhiêu?