Thuốc Lapatinib: Công Dụng, Cách Dùng và Thận Trọng

Thuốc Lapatinib có tác dụng ức chế sự tăng trưởng của tế bào ung thư. Hiện tại, loại thuốc này được sử dụng đơn trị liệu hoặc dùng kết hợp trong điều trị ung thư vú và ung thư vú di căn.

Lapatinib là thuốc gì?

Lapatinib là hoạt chất chống ung thư được sử dụng để điều trị ung thư vú và ung thư vú đã di căn đến các bộ phận khác trong cơ thể. Thuốc thường được dùng đơn độc hoặc kết hợp với một số loại thuốc khác tùy theo trường hợp cụ thể.

Thông tin cơ bản:

• Hoạt chất: Lapatinib
• Phân nhóm: Thuốc chống ung thư
• Dạng bào chế: Viên nén bao phim
• Hàm lượng: 250mg

Cơ chế tác dụng của Lapatinib

Lapatinib là chất ức chế 4-anilinoquinazoline kinase có tác dụng ức chế chọn lọc và hồi phục vùng tyrosine kinase nội bào. Hoạt chất này có thể ức chế sự tăng trưởng của các khối u do ErbB. Lapatinib có thể được dùng đơn độc hoặc kết hợp với các chất chuyển hóa có hoạt tính của capecitabine (5-FU).

Sau khi uống, Lapatinib được hấp thu không hoàn toàn và nồng độ đỉnh trong huyết tương đạt xấp xỉ sau khoảng 4 giờ kể từ thời điểm sử dụng thuốc. Thuốc được chuyển hóa mạnh qua gan, chủ yếu bởi enzyme CYP3A5 và CYP3A4.

Chỉ định của thuốc Lapatinib

Với tác dụng ức chế sự tăng trưởng của tế bào ung thư vú, thuốc Lapatinib được chỉ định trong những trường hợp sau:

• Điều trị kết hợp với capecitabine cho bệnh nhân bị ung thư vú tiến triển hoặc di căn
• Kết hợp với trastuzumab trong điều trị ung thư vú di căn đã có khối u
• Điều trị kết hợp với aromatase trong trường hợp ung thư vú di căn ở phụ nữ sau mãn kinh

Chống chỉ định

Không sử dụng Lapatinib cho bệnh nhân dị ứng và quá mẫn với bất cứ thành phần nào trong thuốc.

Cách dùng và liều lượng thuốc Lapatinib

Thuốc Lapatinib được dùng bằng đường uống. Khi sử dụng, cần nuốt trọn viên thuốc và uống với nước lọc để tránh ảnh hưởng đến sinh khả dụng. Liều lượng sử dụng sẽ được bác sĩ điều chỉnh tùy theo tình trạng sức khỏe của từng trường hợp. Dưới đây là liều dùng tham khảo:

Liều dùng Lapatinib khi điều trị kết hợp với capecitabine cho bệnh nhân ung thư vú di căn hoặc tiến triển với khối u bộc lộ quá mức ErbB2:

• Dùng 5 viên/ ngày (tương đương 1250mg)
• Sử dụng kết hợp với capecitabine

Liều dùng Lapatinib khi sử dụng kết hợp với chất ức chế aromatase trong điều trị ung thư vú di căn ở phụ nữ sau mãn kinh:

• Sử dụng 6 viên/ lần/ ngày (tương đương 1500mg/ ngày)
• Sử dụng kết hợp với chất ức chế aromatase

Liều dùng Lapatinib kết hợp với trastuzumab trong điều trị ung thư vú di căn có bộc lộ ErbB2:

• Dùng 4 viên/ ngày (tương đương 1000mg)
• Sử dụng liên tục và kết hợp với trastuzumab

Trường hợp bệnh nhân có các vấn đề sức khỏe đặc biệt cần phải giảm liều lượng của Lapatinib:

• Các biến cố trên tim: Lapatinib được dùng ở liều thấp 750mg/ ngày trong ít nhất 2 tuần, sau đó trở lại liều bình thường nếu không có dấu hiệu bất thường.
• Tiêu chảy: Bệnh nhân bị tiêu chảy độ 1 – 2 có biểu hiện phức tạp và tiêu chảy độ 3 cần được giảm liều lượng. Trong trường hợp này, Lapatinib thường được dùng với liều 750mg/ ngày.
• Bệnh viêm phổi hoặc phổi mô kẽ: Ngưng sử dụng Lapatinib trong trường hợp có các triệu chứng của bệnh viêm phổi độ 3 và bệnh phổi mô kẽ.
• Rối loạn chức năng gan: Lapatinib không được dùng cho bệnh nhân bị rối loạn chức năng gan nghiêm trọng.
• Ngoài ra, liều lượng Lapatinib cũng có thể phải điều chỉnh khi dùng đồng thời với các chất ức chế CYP3A4.

Thận trọng khi dùng thuốc Lapatinib

Các loại thuốc điều trị ung thư nói chung và Lapatinib nói riêng tiềm ẩn khá nhiều rủi ro, tác dụng phụ. Chính vì vậy trước khi sử dụng, bệnh nhân cần lưu ý những thông tin đặc biệt sau:

• Thận trọng khi dùng Lapatinib nếu bị suy giảm chức năng thất trái. Ngoài ra, bệnh nhân cũng cần được kiểm tra chức năng tim thường xuyên trong thời gian sử dụng thuốc.
• Bệnh nhân bị hạ magie máu và kali máu nên được điều trị trước khi sử dụng thuốc Lapatinib.
• Các trường hợp có biểu hiện của bệnh viêm phổi và bệnh phổi mô kẽ cần được cân nhắc kỹ lưỡng trước khi dùng thuốc Lapatinib.
• Thuốc Lapatinib có thể gây độc tính lên gan. Do đó, không sử dụng cho bệnh nhân rối loạn chức năng gan nghiêm trọng và cần kiểm tra chức năng gan thường xuyên trong thời gian điều trị.
• Đã có báo cáo về tình trạng tiêu chảy nặng trong thời gian sử dụng Lapatinib. Tình trạng này sẽ kéo dài từ 4 – 5 ngày và thường ở cấp độ nhẹ. Trường hợp tiêu chảy nặng và có các biểu hiện phức tạp sẽ được xem xét giảm liều hoặc ngưng điều trị.
• Thuốc Lapatinib chỉ được dùng cho phụ nữ mang thai và cho con bú trong trường hợp cần thiết.

Thuốc Lapatinib có tác dụng phụ không?

Sử dụng thuốc Lapatinib có thể gây ra một số tác dụng phụ. Tác dụng ngoại ý có sự khác biệt ở bệnh nhân dùng Lapatinib đơn trị liệu và dùng kết hợp với trastuzumab hoặc capecitabine.

Tác dụng phụ gặp phải khi dùng Lapatinib đơn trị liệu:

• Tác dụng phụ thường gặp: Viêm quanh móng, mệt mỏi, phát ban, buồn nôn, nôn mửa, tiêu chảy, chán ăn và giảm phân suất tống máu thất trái.
• Tác dụng phụ ít gặp: Tăng bilirubin máu, viêm phổi, bệnh phổi mô kẽ và tăng độc tính lên gan.
• Tác dụng phụ hiếm gặp: Phản ứng quá mẫn và cả phản ứng phản vệ (sốc phản vệ).

Tác dụng ngoại ý khi dùng Lapatinib với trastuzumab:

• Khô da
• Rụng tóc
• Chảy máu cam

Tác dụng phụ khi sử dụng Lapatinib với capecitabine:

• Mất ngủ
• Đau đầu
• Khô da
• Khó tiêu
• Đau lưng
• Đau bụng, táo bón
• Viêm miệng
• Viêm niêm mạc
• Chân tay đau nhức
• Hội chứng tay – chân

Khi gặp phải các tác dụng phụ trong thời gian dùng thuốc Lapatinib, bệnh nhân cần thông báo với bác sĩ để được xử trí kịp thời.

Tương tác thuốc

Thuốc Lapatinib có thể tương tác với nhiều nhóm thuốc khác. Trước khi dùng phối hợp, bệnh nhân nên thông báo với bác sĩ để được điều chỉnh liều hoặc thay thế loại thuốc khác nhằm phòng tránh hiện tượng tương tác.

Một số loại thuốc có thể tương tác với thuốc chống ung thư Lapatinib:

• Sử dụng Lapatinib với các chất ức chế CYP3A4 (Atazanavir, Ritonavir, Ketoconazole,…) có thể tăng độc tính lên gan.
• Dùng Lapatinib đồng thời có thể làm tăng nồng độ của Digoxin trong huyết thanh.
• Sử dụng đồng thời với thuốc chống loạn nhịp tim có thể tăng nguy cơ kéo dài khoảng QT.
• Nồng độ Lapatinib trong máu tăng lên đáng kể sau khi uống nước bưởi.
• Một số thảo dược có thể làm giảm tiếp xúc toàn thân với thuốc Lapatinib.

Có thể thấy, thuốc Lapatinib không chỉ tương tác với các loại thuốc điều trị mà còn có tương tác với một số loại thực phẩm và thức uống. Trước khi dùng thuốc, bác sĩ sẽ tư vấn kỹ lưỡng để bệnh nhân có thể sử dụng thuốc đúng cách và hạn chế được nguy cơ tương tác.

Thuốc Lapatinib được khuyến khích dùng trước hoặc sau khi ăn ít nhất 1 giờ đồng hồ để tránh ảnh hưởng đến sinh khả dụng.

Quá liều và xử trí

Sử dụng thuốc Lapatinib quá liều có thể gây ra các triệu chứng tương tự tác dụng phụ nhưng với mức độ nghiêm trọng hơn. Trong đó, thường gặp nhất là tình trạng viêm niêm mạc, đau da đầu và nhịp xoang nhanh.

Khi nhận thấy các triệu chứng bất thường, bệnh nhân cần đến ngay bệnh viện để được xử trí. Điều trị quá liều Lapatinib thường là điều trị triệu chứng và nâng đỡ thể trạng.

Thuốc Lapatinib được sử dụng phổ biến trong điều trị ung thư vú. Loại thuốc này có vai trò quan trọng trong kiểm soát sự phát triển của khối u nguyên phát và u di căn. Thuốc chỉ được dùng khi có chỉ định của bác sĩ. Vì vậy, bệnh nhân cần tuân thủ tuyệt đối hướng dẫn để đạt hiệu quả cao trong quá trình điều trị.

Tham khảo thêm:

• Thuốc Utrogestan® Có Tác Dụng Gì? Cách Dùng và Lưu Ý
• Thuốc điều trị ung thư vú Letrozole làm giảm 43% nguy cơ tái phát bệnh ở phụ nữ sau mãn kinh