Xuất Tinh Ngược Dòng Là Gì? Nguyên Nhân, Cách Điều Trị
Xuất tinh ngược dòng là tình trạng đạt cực khoái nhưng không xuất tinh hoặc xuất tinh với lượng tinh dịch ít hơn so với bình thường. Tình trạng này gây ra nhiều vấn đề đối với sức khỏe sinh sản, trong đó có 0.3 – 2% trường hợp bị vô sinh – hiếm muộn.
Xuất tinh ngược dòng là gì?
Xuất tinh ngược dòng (Tiếng Anh: Retrograde Ejaculation) còn được gọi là xuất tinh ngược hoặc cực khoái khô. Thuật ngữ này đề cập đến tình trạng nam giới đạt cực khoái nhưng không xuất tinh hoặc vẫn xuất tinh nhưng lượng tinh dịch ít hơn rất nhiều so với trước đây (ít hơn 1.5ml). Lượng tinh dịch sẽ được phóng ngược vào bên trong bàng quang thay vì phóng ra từ niệu đạo
Khi xuất tinh ngược, nam giới vẫn có thể đạt cực khoái như bình thường hoặc giảm cực khoái. Hiện tại, xuất tinh ngược dòng được cho là triệu chứng, không được xem là một chẩn đoán.
Khác với xuất tinh sớm và rối loạn cương dương, xuất tinh ngược không ảnh hưởng đến sức khỏe và không gây đau hay bất cứ cảm giác khó chịu nào. Tuy nhiên, vì tinh dịch không được phóng ra bằng niệu đạo nên cơ hội thụ tinh sẽ giảm đi đáng kể. Thậm chí nhiều nam giới gần như không xuất tinh khiến cho tỷ lệ vô sinh – hiếm muộn gia tăng. Theo số liệu thống kê, khoảng 0.3 – 2% nam giới mắc chứng cực khoái khô bị vô sinh và phải can thiệp các phương pháp hỗ trợ sinh sản.
Dấu hiệu nhận biết xuất tinh ngược dòng
Như đã đề cập, xuất tinh ngược không gây đau hay làm phát sinh bất cứ cảm giác khó chịu nào. Vì vậy, nếu không chú ý, nam giới có thể bỏ qua các dấu hiệu bất thường của cơ thể. Để kịp thời điều trị, cánh mày râu có thể nhận biết sớm chứng cực khoái khô thông qua các biểu hiện sau:
- Không xuất tinh hoặc chỉ xuất một lượng tinh dịch nhỏ (dưới 1.5ml) khi đạt cực khoái
- Vẫn đạt cực khoái như bình thường nhưng một số trường hợp nhận thấy cực khoái giảm
- Nước tiểu thường có màu trắng đục do tinh dịch xuất ngược vào bên trong bàng quang
- Gặp khó khăn trong việc có con (bạn tình không mang thai suốt 1 năm trong trường hợp cả hai quan hệ tình dục đều đặn và không sử dụng bất cứ phương pháp tránh thai nào)
Có thể thấy, xuất tinh ngược có triệu chứng khá mờ nhạt. Nếu chưa xác định được lượng tinh dịch phóng ra trong mỗi lần quan hệ, nam giới nên sử dụng bao cao su. Sau đó, có thể dựa vào thể tích tinh dịch để xem xét nguy cơ mắc bệnh.
Nguyên nhân gây xuất tinh ngược dòng
Thông thường, cơ niệu đạo và cơ vòng gần cổ bàng quang sẽ hoạt động đóng – mở khi nam giới quan hệ tình dục và tiểu tiện. Khi đạt cực khoái, cơ cổ bàng quang sẽ thắt chặt để ống dẫn tinh đưa tinh trùng đến tuyến tiền liệt, sau đó đi qua tuyến tiền liệt vào bên trong dương vật và xuất ra ngoài thông qua niệu đạo.
Ở nam giới bị xuất tinh ngược, cơ cổ bàng quang không thắt chặt lại khiến cho tinh dịch chảy vào bàng quang thay vì xuất ra bên ngoài. Vì vậy, nguyên nhân gây ra tình trạng này được xác định là do rối loạn cơ cổ bàng quang. Có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến chứng xuất tinh ngược, trong đó thường gặp nhất là:
- Tổn thương dây thần kinh do bệnh lý: Tổn thương dây thần kinh là nguyên nhân phổ biến gây rối loạn chức năng của cơ cổ bàng quang. Từ đó khiến cho cơ quan này không thắt chặt lại khi đạt cực khoái và kết quả là tinh dịch chảy ngược vào bên trong. Tổn thương dây thần kinh thường có liên quan đến các bệnh lý như chấn thương tủy sống, bệnh Parkinson, tiểu đường và đa xơ cứng.
- Do phẫu thuật: Sau khi thực hiện một số phẫu thuật, cơ cổ bàng quang và các cơ quan lân cận có thể bị tổn thương. Do đó, cơ cổ bàng quang có thể đóng – mở không nhịp nhàng khi đi vệ sinh và quan hệ tình dục. Xuất tinh ngược là tình trạng khá phổ biến ở những người vừa phẫu thuật tuyến tiền liệt, ung thư tinh hoàn, phẫu thuật bóc tách hạch bạch huyết phúc mạc, u đại tràng,…
- Tác dụng phụ của thuốc: Ngoài những nguyên nhân trên, xuất tinh ngược dòng cũng có thể là tác dụng phụ của thuốc trầm cảm, thuốc điều trị bệnh cao huyết áp và phì đại tuyến tiền liệt. Nếu xảy ra do nguyên nhân này, tình trạng sẽ nhanh chóng được cải thiện sau khi ngưng thuốc.
- Xạ trị điều trị ung thư: Trường hợp xạ trị điều trị ung thư vùng chậu cũng có nguy cơ bị xuất tinh ngược dòng. Bởi phương pháp này có thể gây tổn thương tế bào thần kinh và gây rối loạn chức năng đóng – mở của cơ cổ bàng quang.
- Các yếu tố nguy cơ: Nguy cơ bị xuất tinh ngược dòng ở nam giới có thể tăng lên đáng kể nếu mắc chứng đa xơ cứng, tiểu đường, chấn thương cột sống, phẫu thuật vùng tiểu khung và phải sử dụng thuốc điều trị dài hạn.
Trên thực tế, ở nhiều trường hợp bác sĩ không thể xác định được nguyên nhân gây ra chứng cực khoái khô. Tuy nhiên, chứng bệnh này không ảnh hưởng đến sức khỏe và đời sống tình dục. Vì vậy, mục đích chính của việc điều trị là cải thiện khả năng sinh sản và phòng ngừa vô sinh – hiếm muộn ở nam giới.
Xuất tinh ngược dòng có nguy hiểm không?
Như đã đề cập, xuất tinh ngược không gây đau, khó chịu hay gây ra bất cứ cảm giác nào. Tuy nhiên, nhiều nghiên cứu cho thấy một số nam giới giảm cảm giác cực khoái khi bị xuất tinh ngược do tâm lý lo lắng và căng thẳng. Ngoài ra, vì tinh dịch không được phóng ra bằng niệu đạo nên khả năng thụ tinh sẽ giảm đi đáng kể.
Đối với nam giới đã có đủ con, tình trạng này không ảnh hưởng quá nhiều. Ngược lại với những người đang có ý định sinh con, xuất tinh ngược gây ra những tác động đáng kể đối với tâm lý. Nam giới gặp phải tình trạng này dễ rơi vào trạng thái căng thẳng, phiền muộn và giảm hứng thú khi “ân ái”. Thậm chí, nhiều người ngại quan hệ tình dục vì có cảm giác mặc cảm và thiếu tự tin.
Nếu không điều trị sớm, tình trạng có thể nghiêm trọng hơn theo thời gian dẫn đến vô sinh và hiếm muộn. Vì vậy, nam giới nghi ngờ bản thân mắc phải tình trạng này nên thăm khám trong thời gian sớm nhất để can thiệp các biện pháp điều trị kịp thời.
Chẩn đoán xuất tinh ngược dòng
Xuất tinh ngược dòng không có biểu hiện rõ ràng như xuất tinh sớm hay rối loạn cương dương. Để chẩn đoán bệnh lý này, bác sĩ sẽ đặt câu hỏi về các triệu chứng mà bạn gặp phải và đặc điểm của tinh dịch trong mỗi lần xuất tinh (hoàn toàn không xuất tinh hay chỉ giảm lượng tinh dịch). Đồng thời sàng lọc các vấn đề sức khỏe, tiền sử phẫu thuật và lịch sử dùng thuốc.
Sau khi trao đổi về những vấn đề trên, nam giới cần thực hiện thêm một số xét nghiệm để hỗ trợ cho quá trình chẩn đoán bao gồm:
- Khám tổng quát: Khám trực tràng, tinh hoàn và dương vật để xác định có khối u hay dấu hiệu bất thường hay không. Ngoài ra, khám tổng quát cũng giúp loại trừ khả năng cơ quan sinh dục bị dị tật dẫn đến hiện tượng xuất tinh ngược vào bên trong bàng quang thay vì được phóng ra từ niệu đạo.
- Xét nghiệm cận lâm sàng: Sau khi khám tổng quát, bác sĩ sẽ yêu cầu bạn thực hiện một số xét nghiệm cận lâm sàng như xét nghiệm nước tiểu, tinh dịch và đôi khi phải xét nghiệm máu để sàng lọc các vấn đề sức khỏe tiềm ẩn. Trong đó, xét nghiệm nước tiểu là kỹ thuật có vai trò quan trọng nhất. Xuất tinh ngược sẽ được chẩn đoán nếu có sự hiện diện của tinh dịch bên trong nước tiểu.
Trên thực tế, có khá nhiều nguyên nhân dẫn đến hiện tượng không xuất tinh. Nếu không phải do xuất tinh ngược, bác sĩ sẽ yêu cầu thực hiện thêm một số xét nghiệm để tìm ra nguyên nhân chính xác.
Các phương pháp điều trị xuất tinh ngược
Xuất tinh ngược dòng không ảnh hưởng đến sức khỏe. Vì vậy, nếu không có ý định sinh con, bác sĩ thường sẽ không chỉ định điều trị. Các phương pháp điều trị sẽ được xem xét dựa trên nguyên nhân và tình trạng sức khỏe của từng trường hợp. Hiện nay, sử dụng thuốc là phương pháp chính đối với chứng xuất tinh ngược. Những trường hợp không có cải thiện sẽ được xem xét thực hiện các biện pháp hỗ trợ sinh sản.
Các phương pháp điều trị xuất tinh ngược cho nam giới được áp dụng phổ biến nhất hiện nay:
1. Sử dụng thuốc
Sử dụng thuốc thường được chỉ định trong trường hợp xuất tinh ngược dòng do tổn thương dây thần kinh liên quan đến chứng đái tháo đường, bệnh đa xơ cứng và ảnh hưởng của xạ trị, phẫu thuật vùng tiểu khung. Các loại thuốc được sử dụng giúp cho cơ cổ bàng quang đóng lại khi đạt cực khoái, sau đó tuyến tuyền liệt sẽ vận chuyển tinh dịch vào dương vật và tống xuất ra bên ngoài thông qua niệu đạo.
Các loại thuốc được sử dụng trong điều trị xuất tinh ngược dòng bao gồm:
- Imipramine
- Chlorpheniramine
- Midodrine
- Ephedrine
- Brompheniramin
Các loại thuốc này mang lại hiệu quả rõ rệt khi điều trị xuất tinh ngược dòng. Tuy nhiên, nam giới sẽ phải đối mặt với một số tác dụng phụ khi dùng như tăng nhịp tim, huyết áp, đau đầu,…
Thông thường, thuốc sẽ được sử dụng trong một thời gian cho đến khi bạn tình có thai. Nếu không có ý định sinh thêm con, bác sĩ sẽ không khuyến khích tiếp tục dùng thuốc. Bởi việc lạm dụng thuốc gây ra khá nhiều rủi ro và tác dụng phụ – đặc biệt là với những người có các vấn đề về tim mạch.
2. Các phương pháp hỗ trợ sinh sản
Trong một số trường hợp, sử dụng thuốc có thể không mang lại hiệu quả. Nếu bạn tình không có thai trong suốt 1 năm với điều kiện cả hai quan hệ tình dục với tần suất 2 – 3 lần/ tuần và không sử dụng bất cứ biện pháp ngừa thai nào, cả hai nên xem xét thực hiện các phương pháp hỗ trợ sinh sản.
Phương pháp được áp dụng phổ biến nhất là thụ tinh nhân tạo (IUI). Phương pháp này được thực hiện bằng cách lấy tinh dịch từ bàng quang, sau đó sẽ được xử lý tại phòng thí nghiệm.
Kỹ thuật viên sẽ lựa chọn các tinh trùng khỏe và khả năng di động tốt để bơm vào tử cung của bạn tình. Nhằm tăng hiệu quả thành công, bạn tình sẽ phải sử dụng thuốc kích thích rụng trứng và lựa chọn thời điểm phù hợp để tiêm tinh trùng. Phương pháp này có chi phí vừa phải và mang lại hiệu quả cao.
Tuy nhiên, những trường hợp thất bại khi thụ tinh nhân tạo sẽ phải thực hiện thụ tinh trong ống nghiệm (IVF). Phương pháp này cũng tiến hành lấy tinh dịch, sau đó lọc rửa tinh trùng và chọc hút trứng. Quá trình thụ tinh sẽ diễn ra trong ống nghiệm thay vì tử cung của người phụ nữ. Khi phôi đã hình thành, bác sĩ sẽ chọn thời điểm thích hợp để chuyển phôi vào bên trong tử cung.
3. Các biện pháp khác
Ngoài sử dụng thuốc và can thiệp các phương pháp hỗ trợ sinh sản, nam giới bị xuất tinh ngược sẽ được cân nhắc thêm một số biện pháp:
- Thay đổi loại thuốc điều trị: Trong nhiều trường hợp, xuất tinh ngược xảy ra do tác dụng phụ của thuốc điều trị phì đại tuyến tiền liệt lành tính, cao huyết áp và trầm cảm. Nếu xảy ra do nguyên nhân này, bác sĩ sẽ yêu cầu ngưng thuốc và đổi sang một loại thuốc khác. Chỉ sau một thời gian ngắn, tình trạng xuất tinh ngược sẽ được cải thiện mà không nhất thiết phải dùng thuốc điều trị và can thiệp các phương pháp hỗ trợ sinh sản.
- Tâm lý trị liệu: Không ít nam giới gặp phải tình trạng xuất tinh ngược rơi vào trạng thái căng thẳng, lo lắng và thậm chí là trầm cảm. Về cơ bản, tình trạng cực khoái khô không đe dọa đến sức khỏe hay chức năng tình dục. Tuy nhiên, do tâm lý quá lo lắng nên nam giới thường không đạt được cực khoái và mất dần hứng thú. Tâm lý trị liệu được áp dụng nhằm giúp nam giới thay đổi suy nghĩ và đánh giá khách quan hơn về tình trạng sức khỏe của bản thân. Qua đó lấy lại sự tự tin và thoải mái trong đời sống tình dục.
Nhìn chung, điều trị xuất tinh ngược đều mang lại hiệu quả cao trong tất cả các trường hợp. Trong đó, chỉ có khoảng 0.3 – 2% trường hợp bị vô sinh – hiếm muộn. Tuy nhiên, nguyên nhân trực tiếp dẫn đến vô sinh không phải do xuất tinh ngược mà do số lượng và chất lượng tinh trùng kém. Vì vậy, nam giới không nên quá lo lắng khi gặp phải tình trạng này. Bên cạnh việc điều trị tích cực, một tâm lý lạc quan và vui vẻ sẽ giúp quá trình chữa trị mang lại kết quả khả quan hơn.
Phòng ngừa xuất tinh ngược dòng ở nam giới
Xuất tinh ngược dòng không đe dọa đến sức khỏe. Tuy nhiên, tình trạng này khiến cho nam giới gặp các vấn đề sinh sản và ảnh hưởng đáng kể đến tâm lý. Mặc dù không có phương pháp phòng ngừa hoàn toàn nhưng nam giới có thể giảm nguy cơ mắc bệnh thông qua các biện pháp đơn giản sau:
- Nếu có các vấn đề sức khỏe mãn tính như bệnh Parkinson, đa xơ cứng, tiểu đường,… nên tích cực điều trị và xây dựng lối sống lành mạnh để quản lý bệnh thành công. Các bệnh lý này đều có tiến triển mãn tính và chưa có phương pháp điều trị hoàn toàn. Tuy nhiên nếu được điều trị và chăm sóc đúng cách, bệnh sẽ được kiểm soát và ít gây ra những ảnh hưởng tiêu cực đối với sức khỏe.
- Nếu phải thực hiện phẫu thuật ở vùng tiểu khung, bạn nên trao đổi với bác sĩ về nguy cơ bị xuất tinh ngược. Từ đó bác sĩ sẽ có các biện pháp giảm thiểu ảnh hưởng đến cơ cổ bàng quang. Trong trường hợp nguy cơ cao, bác sĩ sẽ đề nghị bảo quản tinh dịch trước khi phẫu thuật để dễ dàng thực hiện các phương pháp hỗ trợ sinh sản.
- Trong trường hợp phải dùng thuốc dài hạn, nam giới nên trao đổi với bác sĩ về ý định có con để được chỉ định loại thuốc phù hợp.
- Dù không phải là nguyên nhân trực tiếp nhưng một số thói quen xấu như hút thuốc lá, dùng chất gây nghiện và lạm dụng rượu bia cũng làm gia tăng nguy cơ mắc bệnh. Vì vậy, nam giới nên điều chỉnh thói quen và thiết lập lối sống lành mạnh để bảo vệ sức khỏe sinh sản.
Xuất tinh ngược dòng ảnh hưởng đáng kể đến sức khỏe sinh sản của nam giới. Tuy nhiên, tình trạng này không ảnh hưởng đến đời sống tình dục và sức khỏe thể chất. Nếu có ý định sinh con, nam giới nên thăm khám sớm để kịp thời can thiệp các phương pháp điều trị và hỗ trợ sinh sản.
Tham khảo thêm:
