Nguyên nhân sinh non cực kỳ nguy hiểm và những điều mẹ bầu cần biết

Mặc dù không phải lúc nào cũng có thể giải thích nguyên nhân sinh non và tại sao nó lại xảy ra, tuy nhiên theo các chuyên gia, có một số yếu tố có thể dẫn tới tình trạng này như nhiễm trùng, vấn đề nhau thai, di truyền,… Hầu hết trẻ sinh non đều không có dấu hiệu báo trước, tuy nhiên, một số trường hợp mang thai các bác sĩ có thể dự đoán nguy cơ sinh non. Đây là một phần lý do tại sao việc phòng ngừa sinh non cần được nghiên cứu sâu hơn.

Các nguyên nhân sinh non ở mẹ bầu

Có nhiều trường hợp sinh non. Tuy nhiên, nguyên nhân chủ yếu dẫn đến sinh non ở các mẹ bầu hiện nay là do tự phát hoặc một số trường hợp là chỉ định của bác sĩ chuyên khoa. Mỗi nguyên nhân sẽ có những tác nhân gây bệnh khác nhau. Cụ thể là:

Sinh non do tự phát

Trong bất kể trường hợp sinh non nào, quá trình chuyển dạ là một chuỗi các sự kiện phức tạp và thường không thể đoán trước. Trong trường hợp sinh non tự phát, các bác sĩ không thể ngăn việc chuyển dạ sớm, các sản phụ buộc phải sinh bé. Số trường hợp sinh non tự phát chiếm khoảng hai phần ba tổng số ca sinh non.

Trong sinh non tự phát, chuyển dạ có thể bắt đầu bằng các cơn co thắt chuyển dạ điển hình hoặc vỡ nước ối ở của mẹ. Nếu nước của mẹ vỡ trước 37 tuần, đó gọi là vỡ ối sớm hoặc viết tắt là PPROM. Theo các bác sĩ, một số nguyên nhân dẫn tới sinh non tự phát gồm có:

• Nhiễm trùng: Nhiễm trùng là nguyên nhân sinh non thường gặp nhất. Bất kỳ loại viêm hoặc nhiễm trùng nào cũng có thể khiến mẹ sinh con sớm, bao gồm nhiễm trùng ở miệng (như bệnh nướu răng), âm đạo, tử cung và thận.

• Vấn đề về cổ tử cung: Cổ tử cung không đủ hoặc cổ tử cung ngắn đều làm tăng nguy cơ sinh non, đặc biệt nếu mẹ có triệu chứng chuyển dạ.
• Hút thuốc: Nếu mẹ sử dụng thuốc lá hoặc hít phải khói thuốc lá, nguy cơ sinh non cũng tăng cao hơn. Nicotine làm cho các mạch máu trong tử cung co lại, có thể ngăn chặn các chất dinh dưỡng và oxy đến em bé hoặc góp phần vào chuyển dạ sớm.
• Căng thẳng: Khi căng thẳng, cơ thể tiết ra Chronic có thể dẫn tới chuyển dạ sớm.
• Khoảng cách giữa các lần mang thai ngắn: Nguy cơ sinh non cao gấp hai lần so với bình thường nếu khoảng cách giữa các lần mang thai ngắn, dưới 6 tháng.
• Mang song thai, sinh ba và nhiều hơn nữa: Mang đa thai có thể khiến tử cung của người mẹ bị quá tải từ đó tăng nguy cơ sinh non. Càng mang thai nhiều em bé, nguy cơ sinh non càng cao.
• Di truyền học: Sinh non cũng có tính di truyền. Nguy cơ sinh con sớm ở phụ nữ có mẹ hoặc chị gái chuyển dạ sớm sẽ có tỷ lệ cao hơn.

Sinh non do chỉ định của bác sĩ

Đối với hầu hết phụ nữ, mang thai chỉ gây ra sự khó chịu nhẹ. Tuy nhiên, ở một số phụ nữ, mang thai gây ra các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng có thể đe dọa đến cuộc sống của mẹ và em bé. Trong những trường hợp này, các bác sĩ có thể quyết định sinh con sớm ngay cả khi mẹ chưa có dấu hiệu chuyển dạ. Một số lý do phổ biến nhất tại sao em bé có thể được sinh ra sớm bao gồm:

• Tiền sản giật: Tiền sản giật là một tình trạng đe dọa tính mạng gây ra huyết áp cao và protein trong nước tiểu. Trong trường hợp nghiêm trọng, có thể gây co giật hoặc gây tử vong. Thuốc có thể hỗ trợ ngăn chặn tình trạng này, nhưng việc sinh em bé sớm là phương pháp duy nhất để điều trị tiền sản giật.
• Phá thai: Trong một số trường hợp mang thai, nhau thai bắt đầu tách ra khỏi tử cung trước khi em bé chào đời. Được gọi là phá thai nhau thai, điều này có thể gây mất máu cực độ ở mẹ và bé, có thể gây tử vong. Sinh con khẩn cấp là cần thiết.
• Suy thai: Nguyên nhân sinh non có thể do em bé gặp nạn khi mang thai. Tình trạng này bắt nguồn từ những lý do có thể không được xác định. Các vấn đề về dây rốn, hay vấn đề về lưu lượng máu và bệnh gan của mẹ cũng là một vài nguyên nhân gây suy thai.
• Tăng trưởng thai nhi kém: Có thể có nhiều lý do tại sao em bé không phát triển tốt bên trong cơ thể mẹ. Các vấn đề với nhau thai, nhiễm trùng nhất định, mang thai đôi hoặc dị thường di truyền ở em bé đều có thể khiến em bé bị hạn chế tăng trưởng trong tử cung ( IUGR ). Trong một số trường hợp, em bé có thể cần được sinh sớm.

• Hội chứng antiphospholipid: Hội chứng antiphospholipid cũng là một trong những nguyên nhân sinh non thường gặp. Trong thời kỳ đầu mang thai, các kháng thể antiphospholipid (aPL) có thể gây sảy thai sớm vì chúng ngăn ngừa thai được nhúng đúng cách trong bụng mẹ và chúng ức chế sự phát triển của các tế bào thai nhi. Trong thai kỳ sau này, các kháng thể có thể gây ra cục máu đông trong nhau thai, gây cản trở dòng chảy của máu và chất dinh dưỡng cho em bé.
• Tiểu đường thai kỳ: Nếu được chẩn đoán mắc bệnh tiểu đường thai kỳ, hoặc mẹ đã được thông báo có nguy cơ sinh non cao hơn. Bệnh tiểu đường thai kỳ khá phổ biến, cứ 1 trong 20 sản phụ mắc phải tình trạng này.  
• Nhau thai thấp: Nhau thai là hệ thống hỗ trợ của em bé trong bụng mẹ. Nếu nhau thai không hoạt động bình thường, em bé của bạn có nguy cơ gặp vấn đề về sức khỏe. Nhau thai xử lý chất dinh dưỡng, chất thải và oxy của em bé. Trong hầu hết các trường hợp mang thai, nhau thai bám vào bên trong tử cung nhưng đối với một số phụ nữ, nhau thai bám xuống thấp hơn và có thể che một phần hoặc toàn bộ cổ tử cung (lối vào tử cung). Điều này được gọi là nhau thai thấp hoặc nhau thai.

Một số ca sinh non được chỉ định về mặt y tế là những ca sinh khẩn cấp trong đó quyết định sinh phải được đưa ra rất nhanh chóng. Những trường hợp khác cần sinh non là dao tình trạng mãn tính hơn, trong đó các bác sĩ theo dõi mẹ và bé rất chặt chẽ theo thời gian để quyết định khi nào là thời điểm tốt nhất để sinh em bé.

Biện pháp giúp mẹ ngăn ngừa nguy cơ sinh non

Mặc dù có một số yếu tố rủi ro không thể thay đổi, nhưng có một vài cách chung để giảm tỷ lệ sinh non. Những điều này liên quan đến các hành vi khuyến khích mang thai khỏe mạnh. Các lời khuyên từ chuyên gia gồm có:

• Bỏ hút thuốc trước khi mang thai hoặc sớm nhất có thể trong thai kỳ.
• Tránh uống rượu và sử dụng thuốc kích thích.
• Cần hỏi tư vấn các bác sĩ về tất cả các loại thuốc đang dùng, bởi vì một số thuốc có thể gây hại cho thai kỳ và có thể cần phải được loại bỏ.
• Duy trì mức tăng cân thích hợp trong suốt thai kỳ. Tùy thuộc vào từng trường hợp, cân nặng sẽ được các bác sĩ khuyến cáo duy trì để tốt nhất cho việc mang thai và sinh bé.
• Thực hiện một chế độ dinh dưỡng, cân bằng: Dinh dưỡng và chăm sóc trước khi sinh đặc biệt quan trọng nếu bạn dưới 17 tuổi, trên 35 tuổi hoặc mang song thai hoặc sinh nhiều con. Các mẹ bầu cần bổ sung các chất dinh dưỡng cần thiết trong quá trình mang thai để mẹ và bé cùng khỏe mạnh.

• Tránh nâng vật nặng và làm việc hoặc đứng trong thời gian dài.
• Giảm thiểu căng thẳng trong cuộc sống bất cứ khi nào có thể. Các mẹ có thể đối phó với căng thẳng bằng các kỹ thuật thư giãn, tập thể dục, dinh dưỡng và nghỉ ngơi.
• Đến lớp học tiền sản.
• Tránh nhiễm trùng càng nhiều càng tốt.
• Nếu có tiền sử sinh non do bất thường cấu trúc của tử cung, những bất thường này có thể được khắc phục bằng phẫu thuật trước khi có thai.
• Sinh non do cổ tử cung không đủ khả năng có thể được giảm bớt bằng một thủ tục phẫu thuật đóng cổ tử cung từ tuần thứ 14 của thai kỳ cho đến tháng thứ chín.
• Một số bệnh mãn tính của mẹ có thể dẫn đến sinh non nếu chúng không được điều trị đúng cách trong thai kỳ. Các bà mẹ cần được quản lý thích hợp trong khi mang thai.
• Nếu các bác sĩ cho rằng bạn có nguy cơ cao sinh non, họ có thể đề nghị bạn không quan hệ tình dục.

Bằng cách làm theo yêu cầu của bác sĩ, các mẹ bầu có thể biết chắc chắn rằng bạn đang làm điều tốt nhất cho bản thân và em bé, có thể tránh được nguyên nhân sinh non.