Đau vai gáy là gì? Nguyên nhân, Triệu chứng, Cách điều trị

Đau vai gáy hiện nay là một bệnh lý xương khớp phổ biến và có thể gặp ở nhiều đối tượng khác nhau. Tuy nhiên, đối tượng dễ mắc phải nhất hơn cả là dân văn phòng, người hay chơi game, ít vận động, người lớn tuổi… Đau mỏi vai gáy tuy không nguy hiểm đến tính mạng nhưng lại gây ra những phiền toái trong cuộc sống của người bệnh. Do vậy, bạn cần hiểu rõ về nguyên nhân, triệu chứng, cách điều trị để bảo vệ sức khỏe tốt nhất.

Bệnh đau vai gáy là gì?

Theo các bác sĩ chuyên khoa, đau vai gáy, đau cổ vai gáy… là những bệnh lý không gây ra nguy hiểm cho tính mạng của người bệnh. Thế nhưng một khi chủ quan, không phát hiện và điều trị sớm thì bệnh sẽ chuyển sang giai đoạn mãn tính, dễ dàng tái phát, thậm chí có thể dẫn tới thoát vị đĩa đệm, thoái hóa đốt sống cổ.

Đau vai gáy là bệnh phổ biến hiện nay gặp ở nhiều đối tượng
Đau vai gáy là bệnh phổ biến hiện nay gặp ở nhiều đối tượng

Đau vai gáy là đau tại cổ (gáy), đau sau gáy. Hay theo một cách đơn giản thì bạn đọc có thể hiểu đau vai gáy là tình trạng rối loạn thần kinh cơ gây nên hiện tượng co cứng cơ cục bộ, đột ngột do rối loạn chức năng thần kinh mà không có những tổn thương xương khớp, cột sống hoặc thoát vị đĩa đệm.

Hiện nay, đau vai gáy là một bệnh thường gặp và ai cũng có thể mắc phải ít nhất một lần trong đời. Tuy nhiên, bệnh chủ yếu gặp ở dân văn phòng – những người thường xuyên phải ngồi làm việc kéo dài, khom lưng thường xuyên; thợ may thêu; vận động viên xe đạp hoặc nhân viên khuân vác…

Nguyên nhân gây đau vai gáy

Theo các chuyên gia, đau vai gáy cổ, đau gáy xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau, có thể là từ yếu tố cơ học hoặc do một số bệnh lý xương khớp. Chính vì thế bạn cần hiểu rõ về 2 nhóm nguyên nhân này để phòng bệnh hiệu quả. Cụ thể:

Đau vai gáy do nguyên nhân cơ học:

  • Chấn thương: Phần lớn các trường hợp bị đau vai gáy có nguyên nhân là do chấn thương như: tai nạn ô tô, ngã, va chạm… Những chấn thương này sau khi được điều trị đều sẽ để lại những dư chấn, di chứng và làm gia tăng nguy cơ đau vai gáy.
  • Sai tư thế làm việc: Dân văn phòng với thói quen ngồi gù lưng một chỗ kéo dài, dân lao động… bê vác nặng hoặc phải lặp đi lặp lại các động tác cổ sẽ khiến vị trí này bị ảnh hưởng, lâu dần sẽ dẫn đến đau vai gáy.
  • Đau nhức vai gáy do căng thẳng: Đây là một nguyên nhân thường gặp của bệnh đau vai gáy. Căng thẳng, stress kéo dài khiến nguy cơ đau mỏi vai gáy tăng cao do các cơ vùng cổ, vai gáy bị gồng cứng lên.
  • Cứng cơ: Luyện tập thể thao không khởi động, ngồi sai tư thế… cũng là yếu tố gây ra hiện tượng đau gáy hoặc vai.
  • Quá tập trung làm việc: Việc ngồi quá lâu, quá nhiều trên ghế làm việc cũng làm tăng nguy cơ mắc chứng đau vai gáy ở chúng ta.
  • Ngoài ra, nếu bạn thường xuyên có những hành động xoay hay kéo căng cổ, bạn bị gù lưng, đeo túi lệch vai, đeo quá nặng, hút thuốc lá… cũng dễ mắc phải bệnh đau vai gáy.
Hành động xoay hay kéo căng cổ là một nguyên nhân gây đau vai gáy
Hành động xoay hay kéo căng cổ là một nguyên nhân gây đau vai gáy

Nguyên nhân do các bệnh xương khớp:

Các bệnh xương khớp dễ khiến bạn bị những cơn đau vai gáy ghé thăm đó chính là:

  • Bệnh thoái hóa đốt sống cổ, thoát vị đĩa đệm: Đây là 2 nguyên nhân đau vai gáy phổ biến nhất. Bắt đầu bước sang tuổi 30, tình trạng thoái hóa vùng cổ sẽ bắt đầu và xuất hiện những dấu hiệu như: Đau mỏi vùng cổ, đau vai, đau nửa đầu vai gáy…
  • Mắc bệnh khớp vai: Những cơn đau vùng vai gáy sẽ “hoành hành” nếu bạn bị các bệnh lý thoái hóa khớp vai, viêm khớp vai, trật khớp vai.
  • Lao xương khớp: Nếu bị lao xương khớp biểu hiện điển hình bạn gặp phải là đau vai gáy. Bên cạnh đó là người mệt mỏi, má đỏ, ra mồ hôi trộm, mặt nhợt nhạt.

Ngoài những nguyên nhân trên thì bạn cũng có thể bị đau vai gáy do thói quen tắm đêm, ngồi lâu trước quạt gió, máy lạnh, mắc bệnh túi mật, tuổi tác, ảnh hưởng của thời tiết…

Triệu chứng đau vai gáy điển hình

Như chúng tôi đã nói ở phần trên, đau vai gáy không nguy hiểm, nhưng nó lại gây ra những lo lắng, khó chịu và mệt mỏi cho người bệnh, chất lượng cuộc sống, công việc giảm sút. Theo đó, nắm rõ được các triệu chứng bệnh càng sớm sẽ càng giúp bạn điều trị bệnh hiệu quả hơn.

Thêm nữa, tùy thuộc vào nguyên nhân, mức độ và giai đoạn của bệnh mà đau vai gáy biểu hiện các triệu chứng khác nhau. Cụ thể như sau:

  • Đau cổ gáy có thể xuất hiện đột ngột sau chấn thương, vận động quá mức, hoặc sau khi ngủ dậy. Sự khởi phát đột ngột của các đơn đau còn được gọi là đau vai gáy cấp.
  • Đau thường xuất hiện vào buổi sáng sớm lúc vừa mới ngủ dậy, ngồi làm việc lâu ở bàn giấy… trong một buổi, một ngày hoặc kéo dài nhiều ngày.
  • Người bệnh có dấu hiệu rối loạn vận động, đau dây thần kinh vai gáy biểu hiện như tê bì ở vùng vai gáy, cánh tay, bàn tay và các ngón tay; yếu cơ hoặc rối loạn cảm giác như rát bỏng, cảm giác giống như kiến bò.
  • Hạn chế vận động ở cột sống cổ, hoặc có kèm theo dấu hiệu vẹo cổ.
  • Cơn đau vai gáy sẽ tăng lên khi xoay đầu hoặc gập cổ về phía bên đau.
  • Nhiều trường hợp cơn đau có thể là lan từ vùng gáy sang tai, cổ ở một bên. Cũng có những người cơn đau lan xuống bả vai, cánh tay, một bên hoặc cả hai bên tay.
  • Cơn đau nhức vai gáy có thể xuất hiện một cách tự phát hoặc sau khi lao động, căng thẳng hay đơn giản là bị nhiễm lạnh. Đau có thể là cấp tính (cơn đau xuất hiện đột ngột) hoặc mạn tính (đau âm ỉ, kéo dài). Tình trạng đau sẽ tăng khi di chuyển, ngồi lâu, ho và giảm khi được nghỉ ngơi. Đặc biệt, cơn đau cũng có thể gia tăng khi thời tiết thay đổi.
  • Đau đầu tại vùng chẩm, chóng mặt, ù tai, mờ mắt, đôi khi có hiện tượng giảm thị lực thoáng qua, mất thăng bằng và người mệt mỏi.
Cơn đau sẽ tăng lên khi ngồi lâu
Cơn đau sẽ tăng lên khi ngồi lâu

Để chẩn đoán chính xác đau vai gáy bác sĩ sẽ dựa vào những triệu chứng bệnh lâm sàng nêu trên kết hợp với các phương tiện hỗ trợ chẩn đoán như: Chụp X-quang cột sống cổ, đo điện cơ, chụp cộng hưởng từ (MRI) cột sống cổ.

Cách điều trị bệnh đau vai gáy hiệu quả

Theo ý kiến của PGS.BS Nguyễn Trọng Nghĩa – Đại học Y Dược thành phố Hồ Chí Minh, nếu bị đau vai gáy cơ học thì người bệnh có thể nghỉ ngơi vài ngày là khỏi. Còn trường hợp bị đau mãn tính, kéo dài dai dẳng quá 1 tuần thì bạn cần được tiến hành điều trị.

Mặt khác, theo Báo Sức khỏe và Đời sống – Cơ quan ngôn luận của Bộ Y tế thì nếu đau vai gáy mức độ nhẹ, cơn đau không kéo dài thì người bệnh có thể giảm đau và khắc phục bằng cách dùng cao dán, hoặc dùng 2 bàn tay xoa bóp, vuốt tại vùng cổ, gáy, vai nhiều lần…

Hiện nay để điều trị bệnh đau vai gáy có nhiều cách khác nhau. Tùy vào mức độ đau, giai đoạn bệnh bác sĩ sẽ đưa ra các phương pháp chữa khác nhau để người bệnh loại bỏ những cơn đau nhanh nhất.

1. Chữa đau vai gáy bằng phương pháp Tây y

Phương pháp điều trị đau vai gáy đầu tiên cần nhắc đến đó chính là theo Tây y, có thể dùng thuốc hoặc phẫu thuật. Cụ thể là trong những trường hợp đau vai gáy cấp tính bác sĩ sẽ chỉ định sử dụng thuốc Tây để giảm đau.

Các thuốc phổ biến được dùng trong điều trị đau vai gáy gồm có các thuốc chống viêm, giảm đau, phong bế thần kinh, thuốc giãn cơ và vitamin nhóm B. Cụ thể:

  • Thuốc giảm đau: Panadol, paracetamol…
  • Thuốc giãn cơ: Mydoclam, Myonal…
  • Thuốc kháng viêm không steroid.
  • Vitamin B3 và Glucosamin.
  • Thuốc chống trầm cảm nếu như cần thiết sử dụng.

Người bệnh cần đặc biệt lưu ý khi sử dụng thuốc Tây đó là phải tuân theo đúng chỉ định về liều lượng của bác sĩ, không được lạm dụng thuốc để tránh những tác dụng phụ nguy hiểm có thể xảy ra cho người bệnh.

Trường hợp cơn đau vai gáy không có dấu hiệu thuyên giảm và sử dụng thuốc giảm đau không có tác dụng thì bác sĩ sẽ tiến hành phương pháp phẫu thuật. Hiện nay, để phẫu thuật chữa trị đau vai gáy có hai hình thức là dùng tia laser và phẫu thuật hở. Ngoài ra, phương pháp kéo giãn cột sống bằng những dụng cụ hỗ trợ sẽ giúp giảm đi cơn đau cho người bệnh.

2. Điều trị đau vai gáy bằng thuốc nam

Chữa đau vai gáy bằng thuốc nam cũng là một phương pháp được nhiều người lựa chọn. Đây là những bài thuốc đã được nghiên cứ và sử dụng từ lâu đời trong y học truyền thông. Thuốc nam sử dụng các thảo dược thiên nhiên kết hợp trong bài thuốc nhằm mang lại hiệu quả đẩy lùi các triệu chứng bệnh và tác động vào tận căn nguyên gây bệnh ngăn ngừa tái phát hiệu quả.

Tuy nhiên, phương pháp điều trị bệnh đau vai gáy bằng thuốc nam cũng có những ưu điểm và nhược điểm riêng, người bệnh cần xem xét và hỏi ý kiến bác sĩ chuyên khoa trước khi áp dụng.

Ưu điểm:

  • Các bài thuốc nam chữa bệnh đau vai gáy chủ yếu từ các thảo dược thiên nhiên nên rất lành tính, không gây ra tác dụng phụ.
  • Phương thức thực hiện dễ dàng và chi phí điều trị không cao phù hợp với nhiều người.

Các bài thuốc được áp dụng nhiều để khắc phục tình trạng đau vai gáy có thể từ hạt gấc chín, ngải cứu…

Hạt gấc chín điều trị tình trạng đau vai gáy
Hạt gấc chín điều trị tình trạng đau vai gáy

Nhược điểm:

  • Thuốc được chế từ các loại thảo dược thiên nhiên nên tác dụng điều trị bệnh sẽ chậm hơn so với thuốc Tây thông thường. Cho nên khi áp dụng cách điều trị này người bệnh phải kiên trì.
  • Hiệu quả nhanh hay chậm sẽ tùy thuộc vào cơ địa của từng người. Bạn có thể dễ dàng đánh bay những triệu chứng bệnh nếu hợp thuốc và ngược lại.

=>> Tham khảo thêmBài thuốc điều trị đau vai gáy bằng Đông y hiệu quả theo nguyên nhân bệnh

3. Chữa đau vai gáy bằng phương pháp vật lý trị liệu

Vật lý trị liệu với cách châm cứu, xoa bóp bấm huyệt, giác hơi… cũng là phương pháp điều trị mà bác sĩ lựa chọn giúp người bệnh giảm đau nhanh chóng.

  • Châm cứu: Điều trị đau vai gáy bằng phương pháp châm cứu sẽ giúp cho cơ thể của người bệnh giải phóng hormone endorphin – đây là một loại hormone được xem như là thuốc giảm đau tự nhiên an toàn và hiệu quả.
  • Xoa bóp bấm huyệt: Khi thực hiện xoa bóp, bấm huyệt sẽ giúp giảm đi tình trạng tắc nghẽn tại huyệt vị, theo đó lưu thông mạch máu giúp người bệnh cử động linh hoạt hơn.
  • Giác hơi: Đây là phương pháp giúp đả thông kinh mạch, hoạt huyết, phục hồi những tổn thương mà bệnh lý đau vai gáy gây ra cho người bệnh.

=>> Xem ngayHướng dẫn cách bấm huyệt chữa đau vai gáy hiệu quả tức thì

4. Một số bài tập hỗ trợ điều trị đau vai gáy

Bên cạnh những cách điều trị chủ yếu thì người bệnh cũng nên lưu ý những mẹo, bài tập hỗ trợ để bệnh mau chóng được cải thiện. Những bài tập được khuyên là:

Bài tập tư thế con mèo:

  • Với tư thế này người bệnh dang hai chân rộng bằng hông, hai tay chống xuống sàn.
  • Cánh tay và đùi tạo nên hai đường song song và vuông góc với mặt sàn.
  • Cong lưng, hóp bụng, cằm ghì vào phần xương ức giúp cho các cơ đốt sống cổ được giãn tối đa.

Bài tập tư thế xỏ kim:

  • Bạn bắt đầu bằng tư thế con mèo, sau đó dần dần hạ cánh tay, bả vai chạm đất, hướng về ngược lại.
  • Sau đó hạ vai và cánh tay xuống, sử dụng sức nặng của thân trên để ấn vai và cánh tay để vùng vai và cổ được kéo căng.

=>> Xem ngay6 bài tập chữa đau vai gáy đơn giản nhưng hiệu quả tức thì

Cách phòng tránh đau vai gáy

Đau vai gáy nếu không được chữa trị sớm có thể chuyển sang giai đoạn mạn tính với những cơn đau âm ỉ, kéo dài. Nghiêm trọng hơn là dẫn đến thoát vị đĩa đệm, thoái hóa đốt sống cổ. Chính vì thế “phòng bệnh hơn chữa bệnh” bạn cần lưu ý một số các phòng bệnh dưới đây để không phải chịu những khó chịu mà bệnh gây ra.

Ngồi làm việc đúng tư thế để phòng bệnh hiệu quả
Ngồi làm việc đúng tư thế để phòng bệnh hiệu quả
  • Theo các bác sĩ chuyên khoa, chúng ta cần phòng bệnh đau vai gáy, đau gáy cổ, đau vai cổ từ khi bệnh chưa có biểu hiện thương tổn bằng việc khi ngồi hoặc đứng đều phải đúng tư thế. Khi ngủ chỉ nên gối đầu cao khoảng 10cm, vừa khít.
  • Khi xem tivi bạn nên tựa lưng vào đệm, đầu hơi ngửa ra phía sau thành ghế, đầu tựa vào một điểm phù hợp để làm sao cho phù hợp với đường cong sinh lý của cổ giúp phòng bệnh đau vai gáy.
  • Với những người làm việc trong môi trường văn phòng phải ngồi lâu, đánh máy hay ngồi xe đường dài… thì hãy nghỉ giữa giờ làm việc và thực hiện các bài tập như cúi xuống, đứng lên, quay đầu, xoay cổ một cách nhẹ nhàng trong 10-15 phút.
  • Trước khi tập luyện thể dục thể thao dù chỉ là đi bộ cầu thang bạn cũng cần phải khởi động thật kỹ trước khi thực hiện.
  • Hạn chế tắm đêm, nhất là tắm lúc khuya bởi đây là một nguyên nhân khiến cho bạn bị hội chứng đau vai gáy. Giữ ấm cho cơ thể, nhất là khi trời lạnh để tránh bị nhiễm lạnh gây đau cổ, gáy.
  • Cân bằng giữa cuộc sống gia đình, công việc để không gặp phải vấn đề căng thẳng kéo dài, gây stress…
  • Khi có dấu hiệu về các bệnh lý xương khớp bạn nên đến ngay cơ sở y tế để được thăm khám và điều trị càng sớm càng tốt.

Những câu hỏi thường gặp về bệnh đau vai gáy

Đau vai gáy tuy được xem là một bệnh phổ biến, có thể gặp ở nhiều đối tượng, lứa tuổi thế nhưng không phải ai cũng hiểu rõ về bệnh. Sau đây là một số thắc mắc thường gặp về đau vai gáy:

1. Bệnh đau vai gáy có thể tự chẩn đoán tại nhà được không?

Thực chất, nếu như đau vai gáy nguyên nhân do thói quen nằm ngủ sai tư thế, đối đầu quá cao, ngồi máy vi tính quá lâu… thì bạn có thể tự chẩn đoán và khắc phục tại nhà.

Tuy nhiên, nếu bệnh do những nguyên nhân phức tạp hơn, ví dụ như do bệnh lý thì bạn cần đến cơ sở y tế uy tín để kiểm tra. Tại đây bác sĩ sẽ thực hiện các chẩn đoán như: chụp X- quang đốt sống cổ, chụp cộng hưởng từ (MRI), chụp cắt lớp vi tính (CT), đo mật độ xương, xét nghiệm sinh hoá… từ đó sẽ có những đánh giá tổng quát và chính xác nhất về bệnh tình của bạn.

2. Đau vai gáy có nguy hiểm không?

Đau vai gáy không nguy hiểm đến tính mạng người bệnh nhưng lại khiến bạn phải chịu những cơn đau, khó chịu, mệt mỏi. Những điều này sẽ trực tiếp ảnh hưởng đến sinh hoạt, chất lượng công việc và cuộc sống của bạn.

Nếu không khắc phục sớm bệnh có thể gây ra những biến chứng nghiêm trọng như: Chấn thương vùng cổ, dính khớp, thoát vị đĩa đệm, thoái hóa cột sống cổ, gai cột sống, liệt nửa người…

3. Đau vai gáy nên đi khám ở đâu mới tốt?

Để thăm khám và điều trị đau vai gáy một cách tốt nhất bạn nên đến các bệnh viện lớn. Bạn có thể đến các địa chỉ sau đây:

  • Bệnh viện Bạch Mai: Khoa Cơ xương khớp: Địa chỉ: Tầng 2 nhà P; số 78 Giải Phóng, Quận Đống Đa, Tp Hà Nội.
  • Bệnh viện E: Trung tâm cơ xương khớp: Địa chỉ: Khối nhà I, 4 tầng; số 89 Trần Cung, Quận Cầu Giấy, Tp Hà Nội.
  • Bệnh viện Chợ Rẫy: Địa chỉ: 201B Nguyễn Chí Thanh, Phường 12, Quận 5, Tp. HCM.
  • Bệnh viện Chấn thương Chỉnh hình: Địa chỉ: 929 Trần Hưng Đạo, Phường 1, Quận 5, Tp. HCM.

Có thể thấy rằng, đau vai gáy là một bệnh phổ biến, tuy không gây nguy hiểm nhưng lại có thể khiến cuộc sống, sức khỏe của người bệnh ảnh hưởng nghiêm trọng. Do vậy, khi xuất hiện những dấu hiệu mà chúng tôi kể trên bạn hãy chủ động đến cơ sở y tế chuyên khoa xương khớp, chấn thương chỉnh hình để kiểm tra, từ đó có cách điều trị kịp thời nhất.

Ngày đăng: 12/07/2023 - Cập nhật lúc 12:34 pm , 12/07/2023
Nguồn tham khảo
Cử nhân Báo Chí
Miss Thủy tốt nghiệp trường Học viên Báo chí và Tuyên truyền, từng có kinh nghiệm nhiều năm làm phóng viên, biên tập viên trong ngành báo chí về lĩnh vực sức khỏe. Bắt đầu tham gia và triển khai những nội của site wikibacsi.com từ những ngày đầu, am hiểu rất kĩ các kiến thức khoa học về các bệnh lý, thông tin sức khỏe, đặc biệt là dược phẩm và có nhiều nguồn tin uy tín, chất lượng từ các bệnh viện, tài liệu nghiên cứu.
Về tác giả